افزایش اشتغال افغان‌ها و کاهش امنیت شغلی

اگر سری به اماکن فروش اجناس متفاوت درشهرتان اعم از خواربارفروشی ها، سوپرمارکت‌ها، فروشگاه های بزرگ و زنجیره ای و حتی رستوران ها و کافه ها زده باشید حتما متوجه حضور این کارکنان جدیدی می شوید که با لهجه ای متفاوت از ایرانی‌ها و اقوام متنوع و بعضا محروم آن، صحبت کرده و در حالی که صاحب آن مشاغل شده اند که بسیاری از افراد ایرانی جویای کار همچنان در صف و منتظر حتی برای کار فروشندگی هستند.

یکی از شهروندان تهرانی به آرمان ملی می گوید که چندی پیش برای خرید، سری به مانتوفروشی‌های میدان هفت تیر زده و به هر مغازه و فروشگاهی که سر زده متوجه شده که فروشندگان افغان بوده و بعضا در فهم لهجه آن ها و راهنمایی در خرید دچار اشتباه شده هرچند نحوه پوشش آن ها به اشکال مدرن و امروزی بوده؛ پسرهای جوان با تتوهای متفاوت و گوشواره هایی در گوش.

این قسم از پوشش های جدیدی را در میان زنان و دخترانشان هم می توانید مشاهده کنید؛ پوشش هایی که بعضا آنچه پوشش رسمی تعریف شده زنان برای حضور در اماکن عمومی است، مغایرت دارد.

با توجه به افزایش روزافزون افغان ها در شهر(سوای در نظر گرفتن حاشیه و مناطق جنوبی که سالیانی است روند افزایشی به لحاظ سکونت افغانها داشته) چنانچه نظارت ها بیشتر شده و بنا به گفته مسئولان در آخرین اخبار و اطلاعاتِ فرماده مرزبانی خراسان رضوی، در ۱۵ روز اول بهمن‌ماه ۲۰ هزار نفر از اتباع افغانستان از مرز تایباد بازگردانده شدند، چرا روز به روز شاهد حضور بیشتر این مهاجران هم در اماکن عمومی اعم از مترو و اتوبوس‌های شهر و هم در محل کار، هستیم؟

اقامت به شرط روشن شدن وضعیت اشتغال!

هرچه حضور افغان ها در ایران افزایش بیشتری پیدا می کند، مسئولان هم توضیحات و آمار بیشتری در خصوص خروج آن ها از کشور و نیز ممنوعیت‌های اشتغال به کارشان منتشر می کنند. چند روز پیش، سردار مجید شجاع، فرمانده مرزبانی خراسان رضوی در تشریح خبر طرد ۲۰ هزار تبعه غیرقانونی افغان از مرز دوغارون طی ۱۵ روز، گفت که در راستای برخورد با حضور غیرقانونی اتباع کشور‌های خارجی در خاک جمهوری اسلامی ایران، مرزبانان و پلیس در داخل کشور با شناسایی افراد غیرمجاز حاضر برخورد قانونی کردند.

روز گذشته هم اداره کل تعاون،کار و رفاه اجتماعی استان تهران، اعلام کرد که هرگونه اشتغال به کار اتباع بیگانه فاقد پروانه کار در تهران ممنوع است و اقامت مجاز این افراد منوط به روشن شدن وضعیت شغلی آنها خواهد بود.

محمد آذرپناه، سرپرست اداره کل تعاون،کار و رفاه اجتماعی استان تهران ضمن اعلام خبر ممنوعیت اشتغال به کار اتباع خارجی فاقد پروانه کار به ایسنا گفته: بر اساس قانون کار، اتباع بیگانه‌ای که دارای پروانه کار معتبر نباشند، حق اشتغال در استان را ندارند و کارفرمایانی که آنها را به کار بگیرند، مشمول جریمه و حبس خواهند شد.

بنا به اظهارات آذرپناه: این اقدام علاوه بر نقض قانون، موجب از بین رفتن فرصت‌های شغلی برای نیروهای کار ایرانی، افزایش بیکاری، کاهش امنیت اجتماعی و اقتصادی و ایجاد مشکلات فرهنگی و بهداشتی می‌شود.

سرپرست اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران توضیح داده که «با همکاری مراجع قانونی، در حال اجرای طرح ملی تعیین وضعیت اشتغال اتباع افغانستانی هستیم که به موجب آن، اقامت مجاز این افراد منوط به روشن شدن وضعیت شغلی آنها خواهد بود.»

آذرپناه، همکاری کارفرمایان و مردم در اعلام موارد به کارگیری اتباع بیگانه فاقد پروانه کار را خواستار شده و گفته:«کارفرمایان می‌توانند با مراجعه به سامانه جامع اشتغال اتباع خارجی، نسبت به استعلام و درخواست پروانه کار برای نیروهای خارجی مورد نیاز خود اقدام کنند.»

گفتنی است که پیش از این معاون اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، آمار اشتغال اتباع خارجی در کشور را بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر اعلام کرده و گفته بود: حضور اتباع خارجی در کشور صرفنظر از ابعاد امنیتی، ابعاد فرهنگی و اقتصادی هم دارد و وزارت کار به کسانی مجوز می‌دهد که حضورشان در داخل کشور قانونی و قابل شناسایی باشند.

برابر قانون کار اتباع بیگانه‌ای که فاقد پروانه کار، پروانه کار موقت یا کارت کار موقت باشند ، اجازه اشتغال در کشور را ندارند و در صورت اشتغال و به‌کارگیری، کارفرمای آنها متخلف و مشمول جریمه خواهد شد.

صدور ۱۱۹۵ و تمدید ۳۱۲۲ مورد پروانه کار برای افغان‌ها

به موجب ماده ۱۸۱ قانون کار به کارگیری اتباع بیگانه فاقد مجوز کار در واحدهای کارگاهی ممنوع است و صراحتا اعلام شده کارفرمایانی که اتباع خارجی غیر مجاز و فاقد پروانه کار یا اتباعی که پروانه کار آنها منقضی شده است را در کاری غیر از آنچه در پروانه کارشان ذکر شده است بپذیرند یا در مواردی که رابطه استخدامی تبعه بیگانه با کارفرما قطع می‌شود، مراتب را به وزارت کار اعلام نکنند برابر قانون به مجازات حبس از ۹۱ تا ۱۸۰ روز محکوم می شوند.

ایسنا نوشته است که بر اساس آمارها از وضعیت اشتغال اتباع خارجی، و بر مبنای عملکرد شش‌ماهه سال ۱۴۰۲ تعداد ۱۱۹۵ فقره صدور پروانه کار برای نیروهای خواهان اشتغال توسط وزارت کار صورت گرفته و طی این مدت ۳۱۲۲ مورد پروانه کار برای افراد خارجی شاغل در کشور از طریق این وزارتخانه تمدید شده است.

همچنین تعداد ۲۴هزار و ۷۵۰ مورد بازرسی از کارگاه‌ها، ۱۹۲۷ فقره گشت مشترک شناسایی اشتغال اتباع غیرمجاز و شناسایی ۶۷۰۵ مورد کارفرمای متخلف در دستور کار ۶ ماهه امسال وزارت کار قرار گرفته و محقق شده است.