ضرورت جذب پایدار نقدینگی‌ها در بازاری امن

این در حالی است که بازارهای موازی آن مانند دلار و سکه هر از چندی با خارج شدن اختیار کنترل آن از دست دولت، به خوبی توانسته است نقش خود در جمع آوری نقدینگی را ایفا کند، اما کارشناسان معتقدند قطعاً ورود سرمایه‌های سرگردان در بورس می تواند حمایت نسبی از تولید و شرکت‌های فعال در بازار را نیز عملیاتی کند.اما چه باید کرد تا جذابیت و کارآمدی بورس در این خصوص موفق عمل کند؟

مسکن‌هایی در کنترل نقدینگی

به گزارش «آرمان ملی» دولتمردان به ویژه بانک مرکزی با توجه به نقش موثر افزایش نقدینگی در رشد نرخ تورم، همواره سیاست‌هایی برای جمع آوری نقدینگی در کشور داشته‌اند که البته برخی تاثیری کوتاه مدت مانند مُسَکِن داشته و برخی نیز توانسته است طولانی مدت‌تر عمل کند. دولت دوازدهم برای اینکه جلوی نقدینگی را بگیرند، ‌تصمیم گرفتند نقدینگی را در نظام بانکی حبس کنند؛‌ حبس نقدینگی یعنی نبود نقدینگی در دست مردم، زیرا وقتی نقدینگی وجود دارد، مردم به سراغ خرید کالا می‌روند، زیرا پول اضافه دارند و کالا را به هر قیمتی که ارایه شود،‌می‌خرند. بنابراین نقدینگی بالا باعث می‌شود قیمت کالاها بالا رود و تورم‌زا شود. حبس نقدینگی و قرار دادن آن در جای دیگر،‌ تعادلی میان نقدینگی در دست مردم و قیمت کالاها ایجاد می‌شود. در دولت نخست روحانی این کار انجام شد و نقدینگی وارد بانک شد، اما توجه کرد باید در ادامه برنامه این باشد که وقتی نقدینگی وارد نظام بانکی شد و حبس شد، به جای دادن سود بالا برای حفظ جذابیت، نقدینگی را در بانک نگه داریم تا تحت کنترل باشد و باید گفت در مرحله دوم باید دید که این نقدینگی را کجا مصرف کنیم و نظام بانکی با ارایه تسهیلات به جایی و از محل این تسهیلات درآمد ایجاد کند که آن درآمد بتواند سود صاحبان سپرده را بپردازد و چرخ اقتصاد بچرخد.

حفره معوقه‌های تسهیلات بانکی

این گزارش حاکی است؛ کارشناسان معتقدند؛ این روش با توجه به اینکه نقدینگی‌ها به جاهایی به عنوان تسهیلات پرداخت شد که در نهایت به معوقه تبدیل شد و به سیستم بانکی بازنگشت و در نتیجه یک حفره ایجاد شد و بانک‌ها پولی که به بعضی از تجار و بازرگانان و صنعتگران داده بودند، تبدیل به معوقه شد و نه اصل پول به بانک بازگشت و نه نتوانستند بهره آن را بگیرند، اما صاحبان سپرده هر ماه بهره‌ سپرده خود را از بانک مطالبه می کنند. از سوی دیگر فروش سکه و شمش و ... نیز از جمله طرح هایی است که با توجه به تعریف پایه های مالیاتی جدید، مردم در هراس از حضور در این بازارها هستند و ترجیح می دهند در بازارهایی حضور پیدا کنند که از تیغ تیز مالیاتی در امان بمانند و به این ترتیب خریداران متقاضی حضور در بازارهای دیگر شدند، مسکن یکی از بازارهایی به شمار می آید که امنیت سرمایه گذاری بیشتری را به همراه دارد، اما با توجه به افزایش قیمت زیاد آن، کمتر کسی دیگر توان حضور در این بازار را می‌یابد و از سوی دیگر به دلیل رکود در این بازار به دلیل نبود سرمایه و کاهش قدرت خرید مردم، باز هم گرایش افراد و صاحبان سرمایه‌های بیشتر به حضور در بازارهای دیگر به جز مسکن نیز افزایش یافته است.

کاهش قیمت گذاری دستوری دولت

این گزارش حاکی است؛ همزمان با رونق بورس در دولت دوازدهم، دعوتی همگانی از مردم در این بازار به عمل آمد که اگر با مدیریت مطلوب همراه بود می توانست بازویی موثر در بهبود وضعیت اقتصادی و جمع آوری سرمایه های سرگردان باشد و در حوزه های مختلف تولید نیز به کار گرفته شود و با استمرار این روند شاهد اجرای سیاست برد – برد دولت و مردم در این راستا باشیم. اما با ریزش سنگین بورس در آن سال ها، بورس دیگر فرصتی برای رونق نیافت . سعید درخشانی، کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در جمع آوری نقدینگی عملکرد خوبی نداشته است به «آرمان ملی»، گفت: کاهش قیمت گذاری دستوری دولت، اصلاح قانون تجارت، کاهش حضور مستقیم دولت از جمله راهکارهایی به شمار می آید که می تواند تضمین کننده رونق بازار سرمایه در کشور باشد، در حالی که هم اکنون بورس به جای تامین کننده مالی شرکت ها و فعالیت های اقتصادی، تبدیل به ابزاری برای جذب سرمایه های مردم شده است و از سوی دیگر بانک ها با هزاران چالش تبدیل به اصلی ترین عامل برای تامین سرمایه شرکت ها و بنگاه های تولیدی تبدیل شده اند که گاهی امیدی به بازگشت سرمایه نیست و به این ترتیب ناترازی بانک ها هر روز بیش از پیش افزایش می یابد، این در حالی است که؛ اگر هدایت سرمایه ها به بورس با حمایت از بخش خصوصی و همراه با اصول اولیه و آموزه های موجود در این خصوص صورت می گرفت، قطعاً با موفقیتی همراه خواهد بود که تضمین کننده بازار سرمایه و رونق تولید می گردید.

ضرورت بازیابی اعتماد مردم در بورس

این کارشناس اضافه کرد: تقویت نهادهای مالی، فرموله شدن نرخ خوراک گاز، و خروج از رویه قیمت‌گذاری دستوری می تواند علاوه بر رونق بورس بازار سرمایه را قابل پیش بینی سازد و به تقویت بازار بورس منتهی شود و به این ترتیب مردم نیز با اطمینان خاطر بیشتری سرمایه های خود را در این بازار سرمایه گذاری می‌کنند. این کارشناس اضافه کرد: بازگشت اعتماد مردم به بورس باید با حمایت دولت صورت گیرد تا بتواند اثر نامطلوبی که پس از دعوت همگانی مردم به بورس و ریزش سنگین آن در سال های گذشته را شاهد بودیم، خنثی کند تا مردم نیز حضور در بازار سرمایه را به حضور در بازار ارز و طلا و سکه را ترجیح دهند.

رشد نقدینگی

اظهارنظر دولت مبنی برکنترل نقدینگی در حالی است که آخرین آمارهای بانک مرکزی از جزئیات کل‌های پولی در فروردین ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که رشد نقطه به نقطه پایه پولی در این ماه نسبت به سال گذشته به ۴۵ درصد رسیده که بیشترین میزان این متغیر در تمام ادوار است. این اتفاق در حالی رخ داده که در این ماه مانده بدهی دولت به بانک مرکزی ۶۵ هزار میلیارد تومان افزایش یافته و از عوامل اصلی رشد پایه پولی بوده است. در کنار این موارد، نسبت پول به نقدینگی که نشان دهنده میزان سیالیت نقدینگی است نیز به ۲۶ درصد رسیده که بیشترین میزان تاریخی خود را نشان می‌دهد.

امید به بهبود مدیریت در سطح کلان

بر اساس این گزارش؛ هر چند در این میان نباید منکر این امر شد که تحریم، جنگ روسیه و اوکراین و همچنین درگیری های اسرائیل و غزه، ایران را نیز مانند کشورهای دیگر با چالش های اقتصادی زیادی مواجه ساخت، اما از این امر نباید غافل شد که کشورهای دیگری مانند روسیه با مدیریت مطلوب ظرفیت های موجود خود به خوبی توانست بر مشکلات در حوزه های مختلف فائق آید که البته این وضعیت برای ایران نیز صدق می کند که در نهایت به جنگ ارزی و تلاطمات بازارها منجر شد و به نظر می رسد بهبود این وضعیت همتی همه جانبه و برقراری اعتمادی دوجانبه بین مردم و دولت را نیاز دارد تا بتوان به نتیجه رسیدن برنامه های اقتصادی دولت امیدوار شد.