ناقوس جنگ

 با این وجود و البته برخی از کشورهای منطقه تلاش دارند از افزایش تنش جلوگیری کنند موردی که به نظر می‌رسد شرایط را کمی منعطف‌تر می‌کند اما همان طور که گفته شد برخی رفتارها به گونه‌ای است که هنوز هم می‌توان احتمال توقف تنش به جای کنترل تنش آن را پیش‌بینی کرد. گرچه پیشگویی در مورد اینکه تنش‌ها در منطقه افزایش می‌یابد هم چندان ممکن نیست. البته در کل منطقه تنش‌هایی وجود دارد که این تنش‌ها پیچیده است و پتانسیل تبدیل شدن به تنش بزرگ‌تر را دارد. در این معنا که هر اقدام و هر تصادفی و هر واقعه‌ای ممکن است به بحرانی‌تر شدن تنش‌ها در منطقه مبدل شود. اکنون در منطقه پتانسیل افتادن در بحران‌های بزرگ وجود دارد. البته اکثر طرف‌های درگیر در این بحران تلاش دارند با نوعی عقلانیت این بحران‌ها را مدیریت کنند اما مشخص نیست این طرف‌ها تا آخر قادر باشند این وضعیت را کنترل کنند. برخی رویدادها از تدابیر پیشی می‌گیرد و در اینجاست که ممکن است شرایط جدید و حتی جنگی به کل منطقه تحمیل شود که این شرایط به هیچ وجه به نفع همه نیست. البته سخن گفتن از آتش بس در شرایط کنونی هم قابل بررسی است. ممکن است یکی از طرف‌ها به هدف و خواسته خود رسیده باشد، مثلا تل‌آویو اطمینان داشته باشد که توانسته است حداقل حماس را به لحاظ نظامی مهار کند و آنقدر حماس را مورد اصابت قرار داده که دیگر خطری از سوی حماس احساس نکند. همچنین در حالت دیگر هم ممکن است آتش بس ایجاد شود آن هم در شرایطی که توازن نیروها به حدی باشد که ادامه شرایط کنونی برای هر دو طرف ضرر داشته باشد و در این توازن نیروهای طرفین بتوانند همدیگر را کنترل کنند اما هیچ کدام از این دو شرایط اتفاق نیفتاده است. در نتیجه فعلا نمی‌توان سخن از آتش بس به میان آورد اما امکان افزایش تنش در منطقه دور از ذهن نیست.

 یوسف مولایی

 کارشناس روابط بین‌الملل