مدیریت تنش در خاورمیانه
ایالات متحده به دلیل جنگهای بی پایان که در منطقه خاورمیانه بعد از حادثه 11 سپتامبر 2001 به وقوع پیوست حساسیتهای زیادی را نسبت به افزایش تصاعد بحران و مداخله مستقیم نظامی در تحولات امنیتی و سیاسی منطقه پیدا کرد.
این حساسیتها هم در سطح نخبگی و بروکراتیک آمریکا قابل مشاهده و هم در سطح حوزه عمومی و افکار عمومی قابل بررسی است. هزینه جنگهای بی پایان برای آمریکاییها اسما حدود 6 تریلیون دلار بود ولی به دلیل اینکه بخش بزرگی از این 6 تریلیون دلار را استقراض کرده بودند با نرخ بهره آن که تا سال 2050 بالغ بر 13 تریلیون دلار میرسدتا چند نسل مالیات دهندگان آمریکایی درگیر مالیاتهای جنگهای بی پایان و حضور آمریکاییها در منطقه خواهند بود. از همین رو آمریکاییها از دوره آقای ترامپ و سپس بایدن در ارتباط با مداخلهگرایی حداکثری در خاورمیانه ملاحظات و احتیاطهایی را داشتند. به دلیل همین تجربه گرانی که آمریکاییها در دهه اول فرن بیستویکم داشتند در استراتژی امنیت ملی دولت بایدن نیز این خود را بازنمایی کرد و آمریکاییها به جای بحث مداخله نظامی گسترده در مناطق مختلف جهان بر خلاف تز و دکترین نومحافظهکاران آمریکایی بحث بازدارندگی بر انجام اقداماتی که رقبا و دشمنان آمریکا را از انحام عملیات نظامی علیه آمریکا، منافع و متحدانش بازدارد تمرکز کردند. هم استراتژی امنیت ملی و هم استراتژی دفاع ملی بایدن که هر دو در اکتبر 2022 منتشر شد بر بازدارندگی یکپارچه و گسترده تاکید دارند. آمریکا در دوره پس از حادثه 7 اکتبر به تناسب سطح و شدت تنشها به دنبال این بوده که با توجه به اینکه برای تحولات و سیر تحولاتی که در منطقه وجود دارد با توجه به محدودیتها و محذوریتهایی که آمریکا با آن مواجه است نمیتوانند راهکار دقیق و عینی در نظر بگیرند. بنابراین تز مدیریت تنش را دنبال کردند و تز مدیریت تنش بر خلاف قبل از 7 اکتبر که آمریکاییها به دنبال محدودسازی تنش بودند به دنبال این مهم هستند که سطح تنشها را در منطقه خاورمیانه در همین سطحی که وجود دارد نگهدارند و اگر نمیتواند آن را کم کند این تنشها به سمتی نرود که یک جنگ بزرگ منطقهای به وقوع بپیوندد. اگر این اتفاق رخ دهد حداقل بر اساس اسناد بالادستی در آمریکا نوعی مغایرت میان جنگ بزرگ منطقهای با اهداف تصریح شده در سند دفاع و امنیت ملی آمریکا مشاهده میکنیم . بنابر این آنچه میتوان نامگذاری کرد اینکه آمریکاییها پس از 7 اکتبر بر پایه سیاست بازدارندگی که در سندهای بالادستی آمریکا تصریح شده به دنبال مدیریت تنش هستند و این بازدارندگی هم متناسب با سطح و شدت عملیات محور مقاومت تنظیم و اعمال میشود.
*هادی خسرو شاهین
کارشناس مسائل بینالملل
ارسال نظر