آمار تکان دهنده از بهشت تا آزادی

تهران در حال حاضر و بنا بر آمار ارائه شده از سوی مدیریت شهری، 35 هزار ساختمان ناایمن دارد که البته این ناایمنی‌ها ضرایب متفاوتی دارند و در لیست این 35 هزار، نیمی از ساختمان‌های دولتی و بعضا ساختمان‌های خود شهرداری هم قرار گرفته‌اند و با این احتساب، 50 درصد ساختمان‌های دولتی در پایتخت (محل تجمیع همه وزارتخانه‌ها و تمامی ارگان‌ها و نهادهای ایران) ناایمن و خطرآفرین هستند. نکته اما وجود 75 ساختمانی‌ست که به گفته اعضای شورای شهر تهران وضعیتی بحرانی دارند و هر آن ممکن است خاطره ریزش‌هایی مثل ساختمان پلاسکو را برای تهرانی‌ها و نیز برای کل مردم ایران (به واسطه ملی بودن ابعاد حادثه) بازآفرینی کنند.

بحث ناایمن بودن ساختمان‌های تهران هر از چندگاهی مطرح و آمار و ارقامی نیز در این میان رد و بدل می‌شود. روز گذشته هم لابه لای آماری که از سوی اعضای شورای شهر تهران مبنی بر پیشرفت ایمن سازی و در عین حال حضور و وجود ملموس خطر بود و نیز صحبت‌هایی از سازمان آتش‌نشانی در خصوص اختیارات ناچیز این سازمان، شاید این جمله بیش از همه توجه مخاطب را جلب می‌کرد که «گزارشی در این باره داریم که اگر کسی آن را بخواند شب نمی‌تواند راحت بخوابد»؛ جمله‌ای از مهدی پیرهادی، عضو شورا که در خصوص گزارش همین ساختمان‌های ناایمن که بحثشان مطرح است ایراد شد.

نماینده‌های مجلس هم واکنش نشان دادند و گفتند که باید به مالکان ساختمان‌های ناایمن فشار وارد کرد. و همزمان قدرت‌ا... محمدی مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران از همان اختیاراتی که یادشان رفت، اسم برد و گفت هیچ جای دنیا اینطور نیست که آتش‌نشانی نتواند ساختمان ناایمنی را پلمب کند!

اما عدم توجه مالکان به چه دلیل است؟ مالکانی مثل ساختمان پلاسکو در تهران و یا متروپل در خوزستان؟ چرا دستگاه‌های خاص و متولی نمی‌توانند ضمن تشخیص ناامنی، مالکان را وادار به پلمب کنند و نگذارند خسارات جانی و مالی ملی با ابعاد وسیع مادی و روحی به مردم تحمیل شود؟

از 35 هزار ساختمان ناایمن، 75 ساختمان وضع بحرانی دارند

بیش از 30 هزار ساختمان ناایمن در تهران شناسایی شده است؛ برخی ساختمان‌ها در وضعیت بحرانی قرار دارند و عضو شورای شهر تهران گفته است که «گزارشی در این باره داریم که اگر کسی آن را بخواند شب نمی‌تواند راحت بخوابد.»

تعدادی از ساختمان‌های ناایمن کلانشهر تهران مربوط به ارگان‌های دولتی و غیردولتی است و به گفته مهدی پیرهادی «هیچ توجیهی ندارد که ساختمان‌های دستگاه‌های دولتی و حتی خود شهرداری برای تامین رقم کمی دچار مشکل شده و ناایمن باشند.»

35 هزار ساختمان ناایمن (البته با ضرایب ایمنی متفاوت) در شهر تهران شناسایی و ارزیابی شده و همچنان «۷۵ ساختمان در وضعیت بحرانی قرار دارند.» این در حالی است که در سال‌های گذشته شاهد آتش‌سوزی‌های زیادی در ساختمان‌های فرسوده شهر مانند پلاسکو، سینا اطهر و... بودیم که در این حوادث تعدادی از شهروندان و آتش‌نشانان جان خود را از دست دادند.

گفتنی است که روز گذشته مهدی بابایی، رئیس کمیته ایمنی شورای اسلامی شهر تهران به نقل از سایت شهر از کاهش تعداد ساختمان‌های ناایمن پایتخت از ۱۲۹ به ۷۵ ساختمان خبر داده و گفته: این ۷۵ ساختمان ناایمن وضعیت بحرانی دارند و باید به عنوان اولویت به ایمن‌سازی آنها پرداخت و نمی‌توان گفت وضعیت کدامیک خطرناک‌تر از دیگری‌ست.

50 درصد ساختمان‌های دولتی ناایمن هستند

اما به گفته مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران «۵۰ درصد ساختمان‌های دولتی ناایمن هستند و اگر بودجه‌ای هم برای ایمنی داشته باشند، صرف خرید شکلات می‌کنند.»

قدرت‌ا... محمدی گفته: برای تک تک ساختمان‌های پرخطر با کمک دستگاه قضائی پرونده تشکیل شده اما همچنان تعداد این ساختمان‌ها دو رقمی است. وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی آنچنان پای کار ایمن سازی نیامده‌اند تا جایی که مدیر عامل سازمان آتش‌نشانی شهر تهران می‌گوید: «بخش عمده‌ای از ساختمان‌های دولتی تاییدیه آتش‌نشانی ندارند و از هفته آینده برای آنها اخطاریه می‌فرستیم.»

4600 هکتار بافت فرسوده در تهران

موضوع ساختمان‌های ناایمن فقط مختص مراکز اداری، تجاری نیست. در تهران حدود چهار هزار و ۶۰۰ هکتار بافت فرسوده وجود دارد که می‌تواند در مواقع بحرانی برای مردم خطرساز باشد.

اقبال شاکری، نماینده مجلس شورای اسلامی در این زمینه گفته است که «باید به مالکان فشار آورد» تا قانون اعمال شده و با نصب بنر «این ساختمان ناامن است» موضوع اطلاع‌رسانی شود اما رئیس سازمان آتش‌نشانی شهر تهران قدرت‌ا... محمدی می‌گوید برخی مالکان همکاری نمی‌کنند و موضوع هزینه را پیش می‌کشند و البته «برخی هم توجهی به هشدارها ندارند.»

خلأ قانونی

در نهایت اینکه خلأهای قانونی در زمینه ساختمان‌های ناایمن وجود دارد؛ کارشناسان حریق می‌گویند که ماموران آتش‌نشانی در ایران فقط می‌توانند به ساختمان‌های ناایمن اخطار دهند «حتی نمی‌توانند یک انشعاب هم قطع کنند.» این در حالی است که در کشورهایی مانند ژاپن و انگلیس ماموران آتش‌نشانی حتی اجازه پلمب ساختمان‌های ناایمن را دارند.