آقای رضایی یا راه نمی‌دانی یا نامه نمی‌خوانی

از همین جهت نیز شاهد بودیم که وعده‌ها یکی پس از دیگری از نصف و سپس تک رقمی کردن تورم ؛ ریشه‌کن کردن فقر مطلق، کم‌کردن فاصله طبقاتی و بالارفتن دستمزد به اندازه تورم تا مقابله با گرانی و گران‌سازی، برنامه 7000 صفحه‌ای اقتصادی برای حل مشکلات، ایجاد یک میلیون شغل و ساخت یک میلیون مسکن در سال و حل 3 روزه مشکل بورس و... پشت‌سر هم قطار شدند. اما هر چه که از دولت رئیسی گذشت و عملکرد اقتصادی دولت نمایان‌تر گردید مشخص شد که آنچه گفته شده بیش از آنکه خود را در عمل نشان دهد جنبه شعاری داشته است. حال بگذریم از بحث شاخص‌هایی چون رشد اقتصادی، نرخ بیکاری، نرخ فلاکت و... که به‌رغم آمارهای دولت در واقعیت جامعه چیزی دیگری شاهد هستیم. جالب اینکه رئیس‌جمهور در همان سال 1400 و همین سال‌جاری در دیدار با مراجع به این نکته تاکید کرد که «ما اهل اینکه نمی‌شود، نمی‌توانیم، مگر می‌شود؟ کو اعتبار؟ نیستیم و اهل ما می‌توانیم هستیم»؛ اما در توانستن دولت همین بس که نرخ همه اقلام و کالاها به طرز قابل‌توجهی افزایش یافته و اساسا گویا دولت نیز چندان موضعی در این خصوص ندارد و صرفا به تکرار وعده‌ها مشغول است. البته ناگفته نماند که طبق نمودارها دولت پیشرفت‌های اقتصادی در شاخص‌های کل داشته، اما نه در حدی که بتوان عملکرد اقتصادی دولت را  در سفره‌ها مردم مشاهده کرد. مساله اینجاست که عملکرد اقتصادی دولت باعث شده تا جامعه نسبت به فردای خود نتواند برنامه‌ریزی کند و نسبت به آینده نیز با دیده تردید و ابهام بنگرد. این در شرایطی است که رئیسی و مردانش طی دو سال و اندی گذشته همواره مقصر تمامی ناکامی‌ها و مشکلات را دولت گذشته دانسته و هر گونه موفقیتی حتی کوچک را به خود منتسب کرده‌اند. در حالی‌که اخیرا حسن روحانی رئیس‌جمهور پیشین گفته «از سال 92 تا پایان 99 قیمت کالا و خدمات ۴.۲ برابر؛ حقوق کارکنان 5.1 برابر؛ حقوق کارگران ۵.۵ برابر؛ بازنشستگان ۷.۷ برابر و قشر بسیار ضعیف جامعه از لحاظ اقتصادی یعنی آن‌هایی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی‌اند ۱۲.۷ برابر شد و کاری کردیم که در پایان ۹۹ تورم ما در آن شرایط سخت ۳۶.۴ بود و رشد اقتصادی ما ۴ درصد و در سه‌ماهه اول ۱۴۰۰ که آخرین سه‌ماهه‌ای بود که دولت ما حاکم بود، رشد اقتصادی ما ۶.۷ درصد بود که هنوز در این چند سال به این رشد ۶.۷ درصد نرسیده‌اند.» آنچه که مسلم است امروز جامعه از شرایط اقتصادی و معیشتی بغرنج خود رنج می‌برد و دولت نیز که ادعای برنامه مدون و حل مشکلات را داشته نتوانسته آن‌طور که باید در تحقق این مهم چندان موفقیتی حاصل کند.

* ماجرای یک اظهارنظر جنجالی

پنجشنبه 21 دیماه بود که دبیر شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی در جریان سفر به منطقه خلیج‌فارس و بازدید از پرورشگاه‌ ماهی در قفس این منطقه گفت: «هزاران کیلومتر ساحل دریایی و اقیانوسی در اطراف ایران یک فرصت استثنایی برای کشور است و با این وجود، نباید وضعیت گوشت، غذا و معیشت مردم در تنگنا باشد.» محسن رضایی اظهار کرد: «اضافه‌شدن گوشت ماهی به سفره مردم، قیمت گوشت قرمز را نیز کاهش می‌دهد و یا کنترل می‌کند.» این اظهارات رضایی در جامعه با واکنش‌های متعددی روبه‌رو بود و بسیاری انتقادات تندی را به وی نسبت به عدم اطلاع از وضع اقتصادی جامعه و قیمت مواد غذایی، پروتئینی، گوشت، مرغ، ماهی و سایر اقلام خوراکی وارد آوردند. جالب‌تر اینکه محسن رضایی به‌عنوان معاون اقتصادی رئیس‌جمهور چنین مساله‌ای را مطرح کرده که نشان‌دهنده بی‌اطلاعی وی از وضعیت قیمت‌ها و شرایط اقتصادی جامعه  است. اینکه محسن رضایی گفته مردم ماهی بخورند تا قیمت گوشت قرمز کاهش یابد نشان می‌دهد که وی یا اخیرا ماهی نخریده یا آنهایی‌که برای وی خرید می‌کنند از قیمت‌ها با وی سخن نمی‌گویند. محض اطلاع آقای رضایی ارزان‌ترین ماهی در میادین تره‌وبار بیش از کیلویی 160 هزارتومان و در بازار تا حدود کیلویی 200 هزار تومان است و عدم اطلاع معاون اقتصادی رئیس‌جمهور از این مساله جای سوال دارد. این مساله یاد‌آور همان روایت معروف تاریخی از «ماری آنتوانت» همسر «لویی» شانزدهم است که در اکتبر سال 1789 زمانی‌که زنان فقیرِ پاریس، به سوی کاخ سلطنتی «ورسای» حرکت کردند همسر وی وقتی شنید که زنان در بیرون قصر اجتماع کرده‌اند و نان برای خوردن ندارند، گفت: «اگر نان ندارند خوب بروند بیسکویت یا «کیک» بخورند.» در همین راستا مهدی یوسف‌خانی، رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی در خصوص جایگزینی ماهی با گوشت قرمز گفت: «فارغ از تفاوت معنادار قیمتی، یک عدد ماهی یک کیلویی قزل‌آلا، حدود نیمی از آن دور ریز است. در واقع 200 هزار تومان ماهی، نیم کیلو مفید به شما استخوان و گوشت می‌دهد که در نهایت یک وعده غذایی برای دو نفر است. اما یک کیلو گوشت قرمز را یک نفر می‌تواند 5 تا 7 وعده مصرف کند، مثلا با آن خورش درست کند یا سایر غذاها، پس برای یک خانواده مصرف گوشت قرمز چه به لحاظ حجمی و چه به لحاظ قیمتی نسبت به ماهی با صرفه‌تر است.»

*واکنش‌ها به رضایی

یک فعال رسانه‌ای و سیاسی اصلاح‌طلب در واکنش به سخنان جدید محسن رضایی در حساب خود در شبکه ایکس (توئیتر) نوشت: «معاون اقتصادی رئیس‌جمهور گفته است که اضافه‌شدن گوشت ماهی به سفره مردم، قیمت گوشت قرمز را نیز کاهش می‌دهد و یا کنترل می‌کند. هنگامی‌که می‌گویم دولت برنامه اقتصادی‌ ندارد ناراحت می‌شوند.»  کامبیز مهدی‌زاده، داماد حسن روحانی رئیس‌جمهور پیشین نیز در صفحه ایکس خود نوشت: «گوشت 600 تا 700 و مرغ 100 را رد کرده. دیگه اینها را نه در خواب بلکه در عکس‌ یادگاری باید دید. روحانی با ترامپ، ملخ، سیل، زلزله و تحریم‌های بی‌سابقه بعد از هشت سال گوشت را 100 تحویل داد. شما که میگی 3 میلیون نفت می‌فروشی و این مشکلاتم نداری، چیکار می‌کنی؟»