چرایی کاهش اعتماد به صندوق رای
شرایط جامعه و نگاه به انتخابات مجلس اینگونه نیست که شورای نگهبان میخواهد مقداری معتدلتر عمل کند و بعد از صحبتهای رهبری انعطاف نشان دهد تا برخی از چهرهها و شخصیتهای اصلاحطلب، مستقل، اصولگرایان میانهرو و معتدلین بیایند و در انتخابات شرکت کنند تا انتخابات صرفا در انحصار انقلابیون تندرو ، جبهه پایداری و اصولگرایان نباشد.
این چیزی است که در حقیقت برخی از اصولگرایان مطرح میکنند که باعث شود در حقیقت فضا مقداری تغییر کرده و این فکر بوجود آید که مثل اینکه شورای نگهبان قرار است سختگیریهای قبلی را نداشته باشد. منتها به نظر میرسد موضوع به هیچ وجه این نیست که شورای نگهبان قرار است چقدر سختگیری کند یا اصلاحطلبان قرار است شرکت کنند یا نکنند و انتخابات فقط در انحصار نامزدهای تندروها نباشد. بلکه مساله اصلی این است که پرسشهایی همراه با نوعی تردید و بیاعتمادی بین اقشار و لایههای تحصیلکرده جامعه، دهه هشتادیها و دهه نودیها نسبت به اینکه آیا صندوق رای میتواند تغییراتی را رقم بزند و از طریق صندوق رای چه در انتخابات ریاست جمهوری و چه مجلس میتوان یک امیدواریهایی داشت و ممکن است مجلس یا رئیس جمهور بتوانند تغییر و تحولاتی را به وجود بیاورند، وجود دارد. به غلط یا به درست اعتقاد و اعتماد نسلهای جوان و اقشار و لایههای تحصیلکرده از صندوق رای دچار آسیب شده و این بحث امروز و دیروز نیست. آخرین باری که مردم و رای دهندگان به تردیدهای خود غلبه کردند و گفتند یکدفعه دیگر نیز رای دهیم تا شاید تغییری بوجود آید 29 اردیبهشت 96 بود که منجر به انتخاب آقای روحانی شد. آن 24 میلیون رای بسیار شگفت انگیز بود که بیش از 60 درصد مردم از واجدین شرایط آمدند و در انتخابات شرکت کردند. لذا برای آخرین بار بود که کسر قابل توجهی از مردم آمدند و در انتخابات شرکت کردند. اما متاسفانه عملکرد آقای روحانی در دور دوم و بهعلاوه آن عملکرد برخی بخشها در مجموعه حاکمیت نشان داد که کوچکترین نگاه و التفاتی به آن 24 میلیونی که به آقای روحانی رای داده بودند نمیشود. حتی آقای روحانی در سخنرانیهای خود نیز حاضر نشد به گونهای صحبت کند که نشان دهد میخواهد گامهایی را بردارد، سیاستهایی اعمال کند و تصمیماتی بگیرد که آن 24میلیون احساس کنند که او میخواهد کاری کند. اینکه توانست یا نتوانست مساله دیگری است. اما شوربختانه آقای روحانی چنین چیزی را نشان نداد. همین مساله باعث شد کسانی مثل صادق زیباکلام که اصرار ورزیده بودند در آن انتخابات 96 و از این دانشگاه به آن دانشگاه و از این شهر و استان به شهر و استان دیگری میرفتند برای مردم سخنرانی کرده بودند که بر تردیدهای خود غلبه کنید و چارهای نداریم که پس از حول و قوه الهی باید چشم امیدمان به صندوق رای وزارت کشور باشد. آقای روحانی به نحوی عمل کرد که پس از انتخابات 96 نمیشد در چشمان مردم نگاه کنیم که باعث شده بودیم مردم پای صندوق رای بروند. لذا مساله این نیست که شورای نگهبان منعطفتر برخورد کند و مقداری اجازه دهد تا نامزدهای مستقل و افراد تحصیل کرده و با تجربه در انتخابات شرکت کنند. بلکه مساله اعتمادی است که در میان اقشار و لایههای تحصیلکرده و در میان جوانان نسبت به فایده داشتن رای دادن و حضور پای صندوق رای آسیب دیده است.
صادق زیباکلام
استاد دانشگاه
ارسال نظر