بازگشت به جایگاه اصلی

منتها نکته‌ای که وجود دارد و قابل ذکر است این است که این بیانات و رهنمودها باید از هم اکنون مدنظر همه دستگاه‌های اجرایی و نظارتی قرار گیرد. چرا که از مردادماه با کلید خوردن فرآیند انتخابات مواجه بودیم و الان اگر انتخابات را به زمان بندی بازی فوتبال 90 دقیقه‌ای تشبیه کنیم الان تقریبا در دقیقه 80 انتخابات به سر می‌بریم. یعنی ثبت نام‌ها انجام شده آن هم در  بستر قانون جدیدی که برخی از بی قانونی‌های گذشته را لباس قانون پوشاند و مرحله اول ثبت نام‌ها طبق قانون جدید انجام شد و هیأت‌های اجرایی نیز نتیجه بررسی‌های خود را اعلام کردند و مثل گذشته  و چه بسا سختگیرانه‌تر  برخی از ثبت نام کنندگان را رد صلاحبت کردند. حال در انتظار مرحله بعدی و اعلام نظر شورای نگهبان هستیم. به هر حال بیانات رهبری در فضای کشور طنین انداز شده و در بین اصلاح‌طلبان و جبهه اصلاحات و بخصوص درباره نحوه  عمل به این بیانات هم اندکی بحث و اختلاف نظر وجود دارد. برخی معتقدند که باید از این بیانات استقبال کرد و  به امید این هستند که این بیانات در مرحله نظارت شورای نگهبان اثرگذار باشد. اما دسته دیگری هم رویکرد دیگری دارند و امیدی به تغییر رویکرد شورای نگهبان ندارند. از طرفی در خصوص نوع رویکرد اصلاح‌طلبان به انتخابات پیش رو که صندوق محور باشد یا جامعه محور به نظر می‌رسد که این دسته‌بندی خیلی قاطع نیست. از این جهت که همه اصلاح‌طلبان صندوق محور هستند با این بیان که معتقدند به هر حال راه‌حل مدنی اداره جامعه و توازن بین نیروهای سیاسی و اجتماعی انتخابات است و صندوق رای یک راه حل تجربه شده در همه نظام‌های سیاسی از جمله خود ایران است. آنچه در بیانات رهبری نیز آمد انتخابات به نوعی مدار اداره کشور است. لذا همه طیف‌های اصلاح‌طلبان همواره این اصل را مدنظر دارند و از این جهت تفاوتی وجود ندارد و هیچ موقع صندوق رای را ترک نمی‌کنند. منتها بخشی از اصلاح‌طلبان قائل به این هستند که در حقیقت باید تلاش کنیم که صندوق رای به  جایگاه اصلی خود بازگردد و این ظرفیتی که خدشه‌دار شده به جایگاه اصلی خود بازگردد تا از آن ظرفیت استفاده شود. اما در این  روزهای باقی مانده تا انتخابات ممکن است باشند تعداد قابل توجهی از کسانی که رویکرد اصلاح‌طلبی دارند و معتقدند که می‌شود با همین مقدار حداقلی هم در انتخابات  شرکت کرد. اما هر دو در این نظر مشترک هستند که انتخابات است که باید مدار اداره کشور باشد و فقط اختلاف نظر در این است  که آیا اکنون صندوق رای معنادار هست یا نه و جامعه محوری هم تعارضی با صندوق محوری ندارد و هر دو با یکدیگر  مکمل هم هستند. منتها در شرایطی که امکان سیاست‌ورزی از طریق انتخابات محدود شده  لازم است توجه به بیشتری به بازسازی جامعه مدنی و پایگاه اجتماعی این نیروی سیاسی صورت بگیرد.

*محمود صادقی

دبیرکل انجمن مدرسین دانشگاه‌ها