سکوت اعتراضی

 اما در این میان بعضا اتفاقاتی پیش‌بینی نشده رخ می‌دهد که باعث می‌شود جامعه و جریانات سیاسی چندان نگاه مثبت و سازنده‌ای به انتخابات نداشته باشند. از نگاه جامعه عواملی چون تحولات اجتماعی و شرایط اقتصادی باعث می‌شود که درصد امید به تغییر رو به بهبود کمتر شود و  برخی با دیده تردید به آینده بنگرند. در همین مسیر نیز اگر از صندوق رای به عنوان محلی برای رقم خوردن تغییر یاد می‌شد، اما این اتفاقات باعث می‌شود که صندوق رای هم دیگر چندان منشأ تاثیر نباشد . چه اینکه برخی معتقدند اتفاقات سال گذشته و وضعیت سخت اقتصادی تاثیر مستقیمی‌بر نوع نگاه و مشخصا مشارکت مردم در انتخابات خواهد داشت. چه اینکه رگه‌هایی از آن را می‌توان از هم اکنون دید که با وجود تبلیغات گسترده در تلویزیون و برنامه‌های مختلف در فاصله 3 ماه تا انتخابات هنوز این مساله در میان صحبت‌های جاری و روزمره مردم  جا باز نکرده است. آنچه مسلم است برای اینکه بتوان حداقل شاهد انتخاباتی با میزان متعادل رای از جامعه بود باید یک سری تغییراتی مثبت و رو به جلو به ویژه در حوزه اقتصادی و معیشت مردم در جامعه را شاهد باشیم و به عبارتی نوعی اقناع سازی در جامعه در جهت ترغیب مردم به حضور و مشارکت در انتخابات پدید آید.

*از نارضایتی جامعه محور تا امید صندوق محور

مشارکت جریانات سیاسی نیز تابع تحولات جامعه و مهم‌تر از آن رویکردهای دستگاه‌های مسئول بر امر انتخابات است. چنانکه هراندازه به جریانات سیاسی اجازه حضور بیشتر و با ظرفیت کامل‌تر در انتخابات داده شود آنها بهتر می‌توانند به فعالیت و کنش معطوف به انتخابات بپردازند. در طرف مقابل نیز هر اندازه که جریانات سیاسی محدود شوند و اجازه حضور در انتخابات نیابند نمی‌توانند چندان فعالیتی در راستای کنشگری انتخاباتی داشته باشند. با این پیش فرض اگر انتخابات پیش‌رو را مورد بررسی قرار دهیم خواهیم دید که اصولگرایان با فراغ بال و بدون نگرانی به فعالیت‌های انتخاباتی خود مشغولند؛ اما اصلاح‌طلبان به جهت رویکردهای خود از اکثریت ظرفیت خود برای حضور در انتخابات به‌واسطه رد صلاحیت‌ها محروم هستند. چنانکه پس از اعمال قانون انتخابات ، ماجرای پیش ثبت‌نام‌ها و در نهایت ردصلاحیت برخی از اصلاح‌طلبان ثبت‌نام کننده در انتخابات از سوی هیأت‌های اجرایی بسیاری از اصلاح‌طلبان بدین امر معترضند و معتقدند که دیگر شرایط برای کنشگری آنها فراهم نیست و حتی اگر شورای نگهبان نیز برخی کاندیداها را بازگرداند باز هم چندان تفاوتی در اصل موضوع ایجاد نخواهد شد. همین موضوع است که باعث شده تا بزرگان و چهره‌ها و شخصیت‌های تاثیرگذار اصلاح‌طلب مثل حجت‌الاسلام سیدمحمد خاتمی، آیت‌ا... سیدمحمد موسوی خوئینی‌ها و همچنین حجت‌الاسلام عبدا... نوری نیز طی چند وقت گذشته هیچ واکنش مثبتی معطوف به انتخابات نداشته‌اند و اگر هم صحبتی بوده نوعی واکنش اعتراضی به روند عملکردها در انتخابات بوده است. لذا بسیاری بر این باورند که شاید امروز خود سید محمد خاتمی‌در قامت رهبر اصلاحات نیز می‌داند که شرایط جامعه و انتخابات به نحوی است که دیگر «تَکرار» سال 96 نیز امروز موثر نمی‌افتد و باید چاره دیگری اندیشید. هر چند که در این میان عده‌ای معتقدند که باید جامعه‌محوری پیشه کرد؛ همسان با جامعه پیش رفت. اما عده ای دیگر معتقدند که باید صندوق محور پیش‌رفت و  به بیان ساده‌تر از هر روزنه و فرصت کوچکی برای تاثیر گذاری استفاده کرد. از همین رو است که معتقدند اتفاقا با وجود همه محدودیت‌ها شاید مردم باز هم در انتخابات پیش‌رو به سمت اصلاح‌طلبان و اعتدالیون حرکت کنند. حال باید دیدی که پس از 14 دی  و اعلام نظر شورای نگهبان در خصوص رد صلاحیت شده‌ها موضع  اصلاح‌طلبان و اعتدالیون بر چه اساسی تنظیم خواهد شد. اما آنچه مسجل است اینکه رویگردانی بخشی از جامعه به جهت نارضایتی از وضعیت موجود است نه رویگردانی از اصلاح طلبان . چه اینکه اتفاقا بزرگان اصلاحلات نیز در کنار مردم از شرایط جامعه و روند برگزاری مسائل پیرامون انتخابات ابراز نارضایتی می‌کنند.

* عارف لیست نمی‌دهد

یک فعال سیاسی اصلاح طلب در خصوص رویکرد اصلاح طلبان در انتخابات پیش‌رو  و دوگانه جامعه محوری و صندوق محوری اظهار داشت:  به اعتقاد بنده اصلاحات انتخابات محور تا اطلاع ثانوی منتفی است چرا که هیچ زمینه‌ای برای حضور اصلاح‌طلبان وجود ندارد. وضعیت به نحوی است که بسیاری از اصلاح‌طلبان از ثبت‌نام در انتخابات امتناع کردند و اکثریت قریب به اتفاق آنهایی هم ثبت‌نام کردند، ردصلاحیت شدند، بنابراین می‌توان گفت که زمینه‌ای برای حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات و اصلاح‌گری از طریق به دست گرفتن مجلس، منتفی است. در این شرایط اصلاح‌طلبان باید منتظر باز شدن فضای مناسبی برای یک انتخابات  رقابتی بنشینند. فعالیت‌های اصلاح‌طلبی در حوزه اجتماعی و اصلاحات جامعه محور تنها راه پیش‌روی اصلاح‌طلبان است. مرتضی الویری گفت: اصلاح‌طلبان از انتخابات فاصله گرفتند البته تأکید می‌کنم که راه  اصلاح حضور مردم در انتخابات است اما همانطور که اشاره کردم این راه متأسفانه توسط  برخی مسدود شده، در نتیجه وقتی می‌گویم شرکت در انتخابات آینده موضوعیت ندارد به معنی قهر با انتخابات نیست بلکه برگزاری انتخابات  رقابتی و راهیابی نمایندگان واقعی مردم به مرکز تصمیم‌سازی و تصمیم‌سازی کشور که مجلس است، اما همانطور که اشاره کردم برگزارکنندگان انتخابات راه را بر روی اصلاح‌طلبان بلکه حتی راه را بر روی اندیشمندان، صاحب نظران و افراد مستقل بسته است. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در خصوص سکوت چهره‌های تاثیرگذاری چون سیدمحمد خاتمی‌، عبدا.... نوری و موسوی خوئینی‌ها در خصوص انتخابات بیان کرد: ارزیابی بنده از سکوت خاتمی، عبدا... نوری و موسوی خوئینی‌ها به این ترتیب است که آنها هم نسبت به روند برگزاری انتخابات معترض هستند و احساس می‌کنند شرایط مساعد نیست و برخی به اندازه‌ای بد عمل کردند که اگر همه این بزرگواران مردم را تشویق به انتخابات کنند، مردم به چنین تقاضایی لبیک نخواهند گفت. الویری افزود: بنده فکر می‌کنم خاتمی‌که یکبار کلمه «تکرار» را به کار برد و منجر به شور و هیجان در انتخابات شد، اگر الان صد بار هم کلمه «تکرار» را تکرار کند، یقیناً هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. وی در خصوص فعالیت‌های انتخاباتی عارف تصریح کرد:  در حال حاضر بحث مقبولیت عارف مطرح نیست، مردم چشم و گوش بسته نیستند که اگر چهره مقبولی از آنها بخواهد پای صندوق‌های رأی بیایند، این کار را انجام دهند. مردم تجربه گذشته را در اختیار دارند و مشاهده می‌کنند که چگونه نامزدهای مورد اقبال آنها مورد بی‌توجهی قرار گرفتند و ردصلاحیت شدند. بنده امیدی ندارم عارف هم لیستی ارائه دهد.