مردم باید احساس کنند نمایندگان آنها رهبر را تعیین می‌کنند

البته اینکه این رویکرد در جامعه ساری و جاری باشد طبیعی است چرا که به طور مشخص بیشتر امورات مردم با دولت و بعضا قوانین و مقرراتی است که مجلس تهیه و تدوین کرده یا می‌کند. لذا چندان جای تعجبی از این امر وجود ندارد. اما به واقع اگر جامعه از اهمیت سایر نهادهای انتخابی نیز به اندازه دولت و مجلس مطلع باشد با رویکرد بهتر و مؤثرتری نسبت به این نهادهای انتخابی نگاه خواهد کرد. از سویی انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا را داریم که در آن مردم به مدت 4 سال سرنوشت امورات شهری و مسائل پیرامونی و ریز جزئیات آن را  به دست کسانی می‌سپارند که داعیه‌دار اداره بهتر و با برنامه شهر خود از مساله هوای پاک تا حمل و نقل و ترافیک، آسیب‌های اجتماعی و ... هستند و مهم‌تر از آن انتخابی است که آن شورا به نیابت از مردم انجام می‌دهد و طی آن شهردار کلانشهر یا شهرستان را انتخاب و منصوب می‌کند تا مدیریت شهری از سوی یک نفر انجام شود. لذا در این امر می‌بینیم که نقش مردم در انتخاب افرادی سالم ، مدبر ، توانا، متعهد ، متخصص و کار بلد برای انتخابات مدیران شهری چه میزان مهم و موثر است. از سوی دیگر نیز انتخابات مجلس خبرگان رهبری را داریم که در جایگاهی بالاتر قرار دارد و در آن در خصوص مسائل کلان نظام تصمیم‌گیری و اقدام می‌شود. اما این نکته به ظاهر ساده اما مهم در مورد انتخابات خبرگان رهبری بسیار مورد تذکر بوده است که اعضای مجلس خبرگان از سوی مردم در انتخابی نیابتی و غیرمستقیم نقش مستقیمی در انتخاب رهبری کشور و نظام را دارند. این نشان می‌دهد که اهمیت مجلس خبرگان تا چه حد بالاست و نمایندگان آن تا حد می‌توانند اثرگذار ظاهر شوند. همانطور که پس از رحلت امام خمینی(ره)‌ بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی این مجلس خبرگان رهبری بود که در 14 خرداد سال 68 در جلسه‌ای فوق‌العاده حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای را به طور رسمی و دائمی به رهبری نظام جمهوری اسلامی برگزید. لذا این اهمیت مجلس خبرگان رهبری است که می‌تواند به‌عنوان نهادی بالادستی امورات مختلف را بررسی  و از جایگاه خبرگان ملت نظر دهد. حال اینکه انتخاب فقهایی عالم، جامع، دوراندیش که بتوانند به بهترین شکل مصالح کشور را تشخیص دهند و همواره در هر موضوعی منافع ملی مدنظرشان باشد بسیار پر اهمیت می‌نماید. انتخاباتی که همزمان با انتخابات مجلس دوازدهم  در میانه‌های اسفند برگزار خواهد شد. لذا به نظر می‌رسد همچون انتخابات مجلس شورا؛ انتخابات خبرگان نیز در این دوره نسبت به دوره‌های قبل مهم جلوه نماید. در نتیجه نقش مردم و مشارکت آنها در انتخابات نامزدهایی با معیار‌های تعریف شده  در راستای اعتلای کشور می‌تواند تاثیر به‌سزایی داشته باشد.

*ادوار مختلف خبرگان

نگاهی به ادوار مختلف مجلس خبرگان نشان می‌دهد که اشخاص بزرگ و صاحب‌نظری در این مجلس حضور داشته‌اند. از مقام معظم رهبری، آیت‌ا... جوادی آملی، آیت‌‌ا... فاضل لنکرانی، موسوی خوئینی‌ها، موسوی تبریزی، موسوی اردبیلی، مشکینی  و هاشمی رفسنجانی در دوره اول گرفته  تا آیت‌ا... مصباح، واعظ طبسی و یزدی در دوره دوم ؛ مجتهد شبستری و جنتی در دوره سوم؛ امامی کاشانی ، آملی لاریجانی و هاشمی شاهرودی در دوره چهارم و نهایتا دوره پنجم که طی آن حسن روحانی، آیت‌ا... امینی، هاشم‌زاده هریسی، مؤمن، رئیسی و ... حضور داشتند. ادواری که در هرکدام تصمیمات مهمی اتخاذ شده است. اما حال همه به انتظارند تا ببینند چه کسانی به‌عنوان خبرگان دوره ششم راهی راهی مجلس خبرگان خواهند شد. آنچه مسلم است تحرکات مشخص از سوی برخی جریانات و افراد کلید خورده است. چنانکه گفته می‌شود حسن روحانی با لیست 16 نفره خواهد آمد اما باید در نهایت تحولات پیرامون انتخابات خبرگان چگونه پیش خواهد رفت. البته لازم به‌ذکر است که نفرات دیگری نیز در ادوار مختلف حاضر بوده‌اند اما در این مقال به چهره‌های بیشتر شناخته شده پرداخته شد.

انتخابات خبرگان فوق‌العاده مهم است

رئیس‌جمهور سابق کشورمان در گفت‌وگویی تفصیلی درباره سه دوره حضور در مجلس خبرگان رهبری، مبنای تفکر امام را انتخابی بودن رهبری نظام با رأی با واسطه از طریق خبرگان منتخب ملت دانست و بر اهمیت پشتوانه آرای مردمی خبرگان در انتخاب رهبری با اختیارات وسیع تاکید کرد. حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی گفت: وقتی به فقیه یا مجتهد جامع‌الشرایط توسط خبرگانی که منتخب مردم هستند، رأی داده می‌شود در واقع او هم منتخب مردم می‌شود. وقتی منتخب مردم شد حکمش نافذ می‌شود. مهم است که نفوذ حکم یک فقیه را به رأی ملت می‌دانیم منتهی رأی با واسطه. امام می‌گوید اعضای خبرگان چون توسط مردم انتخاب می‌شوند و آن‌ها رهبر را انتخاب می‌کنند پس رهبر منتخب مردم می‌شود. برخلاف اینکه ممکن است برخی نظر دیگری داشته باشند امام به صراحت این را می‌گوید. قانون اساسی بر همین مبنا است و خبرگان هم بر همین مبنا تشکیل شده است. وی افزود: طبق قانون اساسی اگر یک روز رهبر نباشد با دو سوم آرای اعضای خبرگان رهبر جدید انتخاب می‌شود. مشروعیت و مقبولیت اعضای خبرگان با رأی مردم است. این رأی مردم است که در واقع پشتوانه رهبری قرار می‌گیرد. اگر بخواهیم در دنیا ادعا کنیم که تمام نظام ما انتخابی است و حتی رهبری نظام هم با رأی مردم با واسطه انتخاب می‌شود، پس هرچه خبرگان ما دارای پشتوانه رأی بالاتری باشند، این واقعیت بهتر به اثبات می‌رسد. وقتی آرای مردم کم باشد، خبرگان که پشتوانه ندارد، وقتی پشتوانه ندارد چطور می‌خواهد رهبری انتخاب کند که تلقی شود منتخب ملت است؟ لذا شرکت مردم بسیار مهم است. وی افزود: ممکن است کارکرد خبرگان طوری نباشد که روزانه مردم لمس کنند، اما در مقطعی کاری می‌کند که آن کار ممکن است ۲۰–۳۰ سال یا بیشتر سرنوشت مردم را تعیین کند. جنگ و صلح و بسیج نیروها با رهبری است. مقامات عالی‌رتبه را او تعیین می‌کند. سیاست‌های کلی نظام را او تعیین می‌کند. روحانی ادامه داد: رهبری جایگاه ویژه و منحصربه‌فردی دارد. او فقهای شورأی نگهبان و رئیس قوه قضائیه را انتخاب می‌کند. تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری، انتخاب رئیس صداوسیما، انتخاب ائمه جمعه و پشتیبانی حوزه‌ها به عهده اوست. عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: چون آن انتخاب خبرگان یک انتخاب فوق‌العاده و مهم است هرچه روی آن سرمایه‌گذاری کنیم کم است. باید سرمایه‌گذاری بیشتری کنیم. مردم باید احساس کنند نمایندگان آن‌ها رهبر را تعیین می‌کنند. خبرگان است که رهبر را برمی‌گزیند و انتخاب می‌کند. رهبر منتخب آراست. پشتوانه این آراست که او را رهبر می‌کند.