از ادعای دستکاری تا عدم قابلیت اجرا

مساله‌ای که به قرائت برخی از کارشناسان اگر به صورت قانون دربیاید سخت بتوان شاهد اجرای دقیق آن از سوی جامعه بود. چرا که هنوز بخش‌هایی از جامعه نسبت به این لایحه و مسائل محتوایی آن پرسش‌ها و ان‌قلت‌هایی دارند که در نوع خود محل تامل است. چه اینکه به قرائت برخی کارشناسان اجرای چنین لایحه‌ای در جامعه می‌تواند عواقب خاص خود را داشته باشد و شاهد برخی برخوردها در جامعه باشیم. چنانکه برخی بر این باورند که این اتفاق بعضا می‌تواند منجر به ایجاد دودستگی میان بخش‌هایی از جامعه شود. البته شکی در این موضوع نیست که حجاب به عنوان امری شرعی و عرفی باید در جامعه رعایت شود و حتی قانون مشخصی برای آن در نظر گرفته شود؛ اما به نظر می‌رسد این لایحه که بسیاری معتقدند چندان کارایی لازم را در جهت اجرا ندارد نمی‌تواند به قانونی فراگیر در جهت اجرای حجاب تبدیل شود. اما نکته مهم اینجاست که نوزدهم آذرماه حسن نوروزی، عضو کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس در گفت‌وگویی از دستکاری در لایحه عفاف و حجاب خبر داد و گفت: «وقتی قرار بود لایحه عفاف و حجاب به شورای نگهبان برود، به جای اینکه لایحه مصوب شده در کمیسیون ویژه را در سامانه قرار دهند، لایحه خود را گذاشتند.» این در حالی است که پس از این اظهار نظر رجانیوز متمایل به جبهه پایداری از قول این جریان به قرائت خود از پشت پرده این کار نوعی افشاگری کرد و نوشت: «کار ما نیست؛ کار هیأت رئیسه مجلس است و امکان ندارد رئیس مجلس از دستکاری بی‌خبر باشد.» هر چند که پس از چند روز خبر رسید که روابط عمومی مجلس به دلیل این ادعا از این سایت شکایت کرده؛ اما مساله دستکاری در لایحه همچنان دستمایه واکنش‌ها و اظهار نظرات قرار گرفته و هر کسی از ظن خود به این مساله واکنش نشان داده است. با این حال باید دید که با توجه به حواشی پیرامون این لایحه، در پیش بودن انتخابات و مهم‌تر از همه نوع نگاه و رویکرد جامعه به این لایحه در نهایت تکلیف لایحه عفاف و حجاب چه خواهد شد.

* واکنش‌ها به ادعای دستکاری

یک عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در این خصوص که اخیرا حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضائی مجلس گفته لایحه عفاف و حجاب دستکاری شده اظهار داشت: حفظ محتوای مصوبات مجلس با هیأت رئیسه است و هیأت رئیسه قسم خورده که این صیانت را به درستی به انجام برساند. مصطفی میرسلیم، گفت: بنابراین مسئولیت هرگونه تغییر در متن مصوبات بعد از طی روال قانونی یا قبل از آن بر دوش هیات رئیسه است و باید جوابگو باشند. هیأت رئیسه نمی‌تواند از جانب خود نسبت به مصوبات مجلس مصلحت سنجی کند. همچنین زهره سادات لاجوردی، عضو فراکسیون زنان مجلس نیز در این خصوص بیان کرد: اگر لایحه عفاف و حجاب بعد از ارجاع شورای نگهبان و به دور از چشم نمایندگان دستکاری شده باشد، غیرقانونی است و فردی نمی‌تواند این اقدام را انجام دهد. این در حالی است که پیش از این نیز جلال محمودزاده دیگر نماینده مجلس گفته بود: «هیات رئیسه مجلس باید پاسخگوی این موضوع باشد.»

* طرح عفاف و حجاب قابلیت اجرا ندارد

یک عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص لایحه عفاف و حجاب و رفت و برگشت آن بین مجلس و شورای نگهبان اظهار داشت: از دید بنده این لایحه یا طرح قانونی در زندگی تمام 85 میلیون نفر ملت ایران مستقیم تأثیر دارد. یعنی تمام زنان و مردان کشور درگیر با این قانون هستند؛ صبح که از خانه بیرون می‌آیند تا شب که برمی‌گردند، در محیط کار، مدرسه، دانشگاه، بازار، مزرعه، فرودگاه، خودرو، قطار، مترو و همه جا این قانون سرک کشیده و برای آن حکم تعیین کرده است. قانونی که به زندگی آحاد ملت ایران، هر روز و هر شب، بستگی پیدا کرده و مرتبط می‌شود به تمام اتباع خارجی که به ایران سفر می‌کنند و از زمانی که وارد فرودگاه ایران می‌شوند تا زمانی که ایران را ترک می‌کنند مشمول این قانون شده‌اند و در مواردی برای آنها جرم‌انگاری شده و برای مسئولین کشور در زمینه کنترل اتباع خارجی وظایف سنگینی را وضع کرده، من قانونی به این گستردگی و فراگیری سراغ ندارم. وی افزود: نمی‌شود به نظرات اکثریت قاطع یک ملت در تصویب یک قانون بی‌توجه باشیم. از دید من این قانون عملا به تعطیلی بسیاری از کارها و به خصوص کارهای هنری و نیز خدمات بخش گردشگری می‌انجامد. طراحان این قانون فکر کرده‌اند که هرچه اراده کنند همان خواهد شد. واقعا با جامعه هنری یک کشور می‌شود با این ادبیات و سختگیری‌ها صحبت کرد؟  یا در بخش گردشگری، واقعا می‌شود بگوییم تعریفی که آقایان و خانم‌ها از حجاب کرده‌اند نسبت به گردشگران خارجی اعمال شود؟! اگر اعمال نکردند از مسئول هواپیمایی که اینها را سوار می‌کند تا مسئول تور و تاکسی، اتوبوس، قطار یا هر وسیله‌ای که اینها را جا به جا می‌کند، مسئول هستند. نکته بعد، گستره این قانون به گونه‌ای است که حتما میان اقشار و آحاد جامعه با یکدیگر  برخورد به وجود خواهد آورد؛ و از این رهگذر آثار زیان‌بار این قانون به مراتب بیش از خیرات احیانا باحجاب شدن داوطلبانه یا اجباری یک عده‌ای خواهد بود. مثلا برای نگهبان وزارتخانه یا شرکت گفته اگر کسی فاقد این پوشش بود، باید از ورود او جلوگیری کند. آیا یک نگهبان این اقتدار را دارد؟! اگر جلوی فردی را گرفت با او درگیر نخواهد شد؟! اگر درگیر شدند و یکی از آنها صدمه دید چه کسی جوابش را خواهد داد؟ من اینجا می‌خواهم تأکید کنم مردم ایران به طور طبیعی مردمی عفیف هستند و حجاب را به عنوان یک امر اخلاقی، دینی و ملی پذیرفته‌اند. در شرایط عادی اگر مردم را وادار به لجبازی و مقابله نکنیم، حجاب را از امری شرعی، شخصی و احیانا اجتماعی به یک امر دستوری تبدیل نکنیم، مردم به طور طبیعی خودشان رعایت می‌کنند.