وقتی آلودگی هوا هم سیاسی می‌شود

جعفر سالاری‌نسب با اشاره به وضعیت توزیع بنزین سوپر در کشور، اظهار کرد: بنزینی که توزیع می‌شود، یورو است و تقریبا به لحاظ کیفیت و عدد اکتان مشخصات بنزین یورو را دارد، در کل کلانشهرها به‌خصوص در تهران بنزین یورو و با بهترین کیفیت توزیع می‌شود. وی با اشاره به کیفیت بنزین توزیعی در تهران، گفت: سازمان استاندارد هم در پالایشگاه و هم در جایگاه‌ها نظارت ویژه‌ای روی بنزین توزیعی دارد و اگر به این نتیجه برسد که کیفیت مناسب نیست، سریعا اقدام می‌کند و جلوی توزیع بنزین را می‌گیرد. مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی با تاکید بر اینکه مشکلی در حوزه کیفیت بنزین در تهران نداریم، تصریح کرد: در شرایط فعلی تقاضا و مصرف بالا بوده و لازم است که مردم رعایت کنند، اگر مصرف بنزین خودرو کاهش یابد از تولید دی‌اکسیدکربن جلوگیری می‌شود و این مربوط به خودروسازی می‌شود. سالاری‌نسب با بیان اینکه در حال حاضر بنزین سوپر در برخی از جایگاه‌ها توزیع می‌شود، بیان کرد: کیفیت بنزین یورو تفاوتی با بنزین سوپر ندارد، اکتان بنزین سوپر حدود ۹۴ و بنزین یورو  ۹۲ است. وی در خصوص ناترازی بنزین گفت: حدود ۱۱۰ میلیون لیتر بنزین در کشور توزیع می‌شود، از ذخیره قابل قبول برخورداریم و مشکلی وجود ندارد.» اگر به این اظهارات استناد شود، باید اینگونه نتیجه گرفت که چالش‌های دولت‌های مختلف بر سر آلودگی هوا فیک بوده و بنزین نقشی در آلودگی هوا ندارد  اما آیا کارشناسان هم با ادعاهای مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی موافق هستند؟  گویا سیاست مهم‌ترین نقش را در معرفی مولفه‌های آلودگی هوا دارد.

*گذشته چه گفتند؟

گاهی رجوع به گذشته کمک خوبی برای اظهارنظر در مورد موضوعات مختلف است. اگر در گذشته به دروغ اتهامی به مخالفان زده شده، مضحک است که اتهام‌زنندگان پس از حضور در قدرت آن اقدام را تکرار کنند و به رویشان نیاورند که چگونه رقیب را برای تخلف صورت نداده، مورد مواخذه قرار داده بودند. یکی از این موارد آلودگی هواست. در اذهان برخی هست که روزنامه اصولگرای «وطن امروز» در 25 آبان 93 تصویری از آلودگی هوا در صفحه نخست خود با تیتر «سلام خانم ابتکار» منتشر کرده و  در گزارشی آورد: «مدیران سازمان محیط ‌‌زیست پیش از این بارها درباره غیراستاندارد بودن بنزین تولید داخل و ارتباط مستقیم این موضوع با آلودگی هوا خبرهایی را مطرح کرده و توجه افکارعمومی را به این نکته جلب می‌کردند که با جایگزینی بنزین تولید داخل با بنزین خارجی معضل آلودگی هوا کاهش پیدا خواهد کرد، اما این روزها بدون توجه به تابلوهای سنجش آلودگی یا اخبار هشداردهنده‌ای که یکی پس از دیگری درباره ناسالم بودن هوای پایتخت اعلام می‌شود هم می‌توان با یک نگاه ساده به وضعیت تیرگی آسمان متوجه شد که کیفیت هوای تهران حال و روز خوشی ندارد! با نگاه به آسمانی که مملو از غبار و ذرات آلاینده است به‌راحتی می‌توان متوجه شد بنزین وارداتی هم نتوانسته به کمک سازمان محیط‌‌ زیست بیاید و همچنان شهروندان از آلودگی هوا گلایه داشته و این پرسش را از مدیران سازمان محیط‌ زیست دارند که هم‌اکنون که سنگ‌محک وارونگی دما، کیفیت بنزین‌های وارداتی را نیز مشخص کرده است چه توجیهی برای ادعاهای گذشته خود مبنی بر آلودگی بنزین داخلی و واردات بنزین خارجی  و به‌تبع آن خروج مقادیر قابل‌توجهی ارز از کشور وجود دارد؟» قابل تامل آنجاست که «وطن امروز» در همان زمان از پنهان کردن اهداف سیاسی‌اش در نگارش این گزارش علیه معصومه ابتکار که رئیس سازمان محیط ‌زیست بود و دولت روحانی امتناع نکرد چنانکه در پایان گزارش آورده بود: «حجت‌الاسلام سیدمهدی موسوی‌نژاد نماینده مجلس بدترین رویکرد در امر آلودگی هوا را سیاسی‌بازی خواند و یادآور شد: اخبار و مستندات درباره ادعای واردکردن بنزین یورو 4 خلاف آن را نشان می‌دهد؛ چگونه مدعی هستند که با ورود این بنزین هوای تهران پاک شده است؟ مگر چه کرده‌اید که این را اعلام می‌کنید؟»

به هر حال اصولگرایان تا توانستند دولت روحانی و ابتکار را به سبب آلودگی هوا تخریب کردند اما زمانی‌که در دولت به خودشان رسید، نه تنها نتوانستند چاره‌ای برای حل معضل آلودگی هوا بیندیشند بلکه مجبور به فرافکنی شدند، چنانکه  رئیس سازمان محیط ‌زیست در 18 آذر 1400 گفت: «طبق بررسی‌های انجام‌شده منشا ۸۰ درصد آلودگی هوا در کلانشهرهای کشور وسایل نقلیه متحرک است. فرسودگی و سوخت خودروها، ۲ عامل اصلی آلاینده بودن وسایل نقلیه و آلودگی هواست.» سلاجقه افزود: «کمک به وضعیت حمل و نقل عمومی برای بهبود وضعیت هوا با جدیت دنبال می‌شود و ارتقای کیفیت سوخت از استاندارد یورو چهار به یورو پنج و افزایش شمار موتورسیکلت‌ها و اتوبوس‌های برقی در ناوگان عمومی به‌عنوان راهبردهای بهبود وضعیت هوا به وسیله شهرداری‌ها در دست پیگیری است.» سلاجقه در حالی  به بنزین یورو چهاری استناد می‌کند که بارها ابتکار را به سبب آن تخریب کردند. ابتکار در زمان حضورش در سازمان محیط ‌زیست گفته بود: «حذف بنزین پتروشیمی و توزیع سوخت استاندارد یورو 4، از جمله اقدام‌های اساسی است که به‌وسیله وزارت نفت انجام شد و به‌واسطه آن میزان بنزن و گوگرد موجود در هوا به نحو قابل توجهی کاهش یافته است.» «کیهان» در مقطع مصاحبه‌ای با  سالاری، مدیر سابق شرکت پخش فرآورده‌های نفتی انجام داد که او اظهارکرد: «بررسی‌ها نشان داد که اصلا آنچه وارد می‌شود در بعضی مناطق مطابق با استاندارد یورو 2 هم نیست و کیفیت آن از سطح بنزین داخلی پایین‌تر هم هست!» 30 آذر 1401 انتخاب نوشت: «طبق قانون هوای پاک مصوب سال ۹۶، ۲۳ دستگاه مسئول رسیدگی به آلودگی هوا هستند. مهم‌ترین این دستگاه‌ها، دولتی‌‌اند و حالا، تحت نظارت ابراهیم رئیسی! این در حالی است که به گفته برخی کارشناسان محیط‌ زیست، آلودگی هوای پایتخت اکنون به سطحی رسیده که از آن می‌توان به‌عنوان یک «سلاح کشتار جمعی» یاد کرد.»