قاچاق پوشاک 3 میلیارد دلار یا یک میلیارد دلار؟

کارشناسان بر این باور هستند قاچاق پوشاک از کانال‌های مختلف آنلاین شاپ‌ها، کالای همراه مسافر، دریایی و تحریم‌ها از یک سو و تحریم‌های داخلی مانند؛ قطع برق و گازِ واحدهای صنعتی در تابستان و زمستان و گرانی‌های افسارگسیخته اجاره کارگاه‌های تولیدی، افزایش دستمزد کارگران و ... به راستی کمر تولیدکنندگان را شکسته و امکان ادامه مسیر به منظور رونق تولید و حفظ منافع خود در راستای منافع ملی را از آنها سلب کرده است.

نظارت شفاف و حمایت از تولید

مجید نامی، نایب رئیس اتحادیه پوشاک و صادرات نساجی ایران در این باره به آرمان ملی گفت: مبارزه با قاچاق در هر زمینه‌ای نیازمند نظارت‌های شفاف و همچنین حمایت از تولیدات داخلی کشور در سطوح مختلف دارد درباره صنعت پوشاک نیز این امر صدق می‌کند و نیازمند حضور جدی در بخش نظارت و بازرسی و حمایت سازمان‌های ذیربط در بخش اقتصادی دارد، در حال حاضر صنعت پوشاک کشور با وجود تحریم‌ها و مشکلات مختلفی که تولیدکنندگان در بخش‌های مختلف به منظور تامین ماشین آلات و تهیه قطعات و ... با آن مواجه هستند تا حد زیادی در صدد تولید محصولات باکیفیت و عرضه آن در بازار هستند، این در حالی است که هر روز توانِ ادامه مسیر برای آنها با توجه به موانعی چون؛ افزایش قیمت اجاره کارگاه‌های تولیدی، افزایش دستمزدها، قطعی مستمر برق و گاز در تابستان و زمستان کاهش می‌یابد، اما از سوی دیگر قاچاق پوشاک از کانال‌های مختلف مانند کالای همراه مسافر، آنلاین شاپ‌ها از بستر فضای مجازی و واردات غیررسمی در سطح وسیع تر افزایش می‌یابد.

واردات سالم ضامن رقابتی شدن تولید است

او افزود: تولیدکنندگان داخلی در حال حاضر برای رقابت با کالای خارجی باید محصولی با کیفیت و قیمت مطلوب و معقول در داخل تولید کنند درحالی که موانع داخلی یادشده برای تولید در داخل کشور به قدری زیاد است که به راستی توان تولیدکنندگان داخلی پوشاک برای رقابت و کاهش قیمت نهایی محصول داخلی را دچار آسیب کرده است، از این رو حمایت از تولیدکنندگان داخلی با رفع موانع داخلی و حمایت از آنها و اعطای تسهیلات مالی و غیرمالی ضرورتی در راستای حمایت از منافع ملی و رونق تولید محسوب می‌شود و ضروری است. نامی واردات پوشاک با نظارت سازمان های ذیربط را برای حفظ فضای رقابتی و تامین نیاز مشتریان بلامانع دانست و گفت: نیاز بازار داخلی کشور در بخش پوشاک در حال حاضر بیشتر از آنچه که توسط تولیدکنندگان به بازار عرضه می‌شود ،است، از این رو گپ موجود در این بخش را می‌توان با واردات پوشاک با نظارت دقیق ناظران به منظور تامین منافع ملی و ... پر کرد و واردکنندگان نیز با پرداخت عوارض و ... در فضای رقابتی سالم به عرضه محصولات خود مشغول شوند.

دلیل وقفه مقابله با قاچاق پوشاک

این کارشناس مسئول ادامه داد: طی سال های 95-96 بحث تدوین دستورالمعلی برای ساماندهی برندهای خارجی در کشور ایجاد شد که بر اساس آن مقرر شد برندهای خارجی محرز باثبت مجوز از وزارت صمت مجاز به تولید محصول در داخل کشور شوند و برخی از افراد که حدود 20 درصد از مجموع تولیدکنندگان را شامل می شدند به این امر اقدام کردند و بعضی نیز به طور زیرزمینی و غیرقانونی اقدام به تولید محصولات غیراصل و فیک کردند و عده‌ای نیز کماکان مشغول قاچاق شدند که با وجود نظارت بازرسی قوی در حوزه اجرا با بسیاری از این متخلفان برخورد قانونی صورت گرفت و روند تولید پوشاک به شکل مطلوب درکشور اجرا می‌شد اما طی چند سال اخیر این جریان کند شد . او درباره دلیل اصلی تغییر مسیر در مقابله با قاچاق پوشاک گفت: ستاد مبارزه با قاچاق و مسئولان ذیربط در این زمینه معتقد به مقابله با این معضل به شکل سیستماتیک دارند و در انتظار ابلاغ ماده 4 مبارزه با قاچاق کالا و اجرای دستورالعمل آن هستیم که البته بنا بر رایزنی‌های صورت گرفته بنابر اجرای آن در سال جاری است که البته نیاز به ایجاد ساختارهایی در تعامل با اداره مالیات و ایجاد صندوق‌های مکانیزه فروش و ... دارد که به محض نهایی شدن مقابله با قاچاق نیز ساماندهی می‌شود.

مجید افتخاری عضو هیأت‌مدیره اتحادیه تولید‌کنندگان و صادرکنندگان پوشاک و نساجی کشور ، در رابطه با وضعیت مبارزه با پوشاک قاچاق گفت: در حال حاضر هیچ برنامه‌ای برای این مسأله وجود ندارد و لذا فعالان اقتصادی کشورهای تولید کننده پوشاک؛ بازار ایران را بازاری جذاب می‌بینند که هر نوع تولید خود را از قبیل پوشاک بنجُل، بی کیفیت و مانده در انبارها را روانه بازار ایران کنند و از آنجا که شرایط اقتصادی مردم نیز چندان خوب نیست، از این کالاها که با قیمت نسبتا پایین عرضه می‌شود، استقبال زیادی می‌شود. افتخاری با بیان اینکه برخی مسئولان مربوطه در حوزه مبارزه با پوشاک قاچاق به جای ارائه راهکار برای مبارزه با این معضل، در جلسات به طور دائم حرف‌های نخ نما شده را تکرار می‌کنند، بیان داشت: به همین دلیل نیز هر روز بر حجم پوشاک قاچاق افزوده می‌شود.

معضل قاچاق ترک و چینی به بازار ایران

وی با اشاره به سرازیر شدن پوشاک قاچاق از کشورهای ترکیه، بنگلادش و پاکستان به ایران گفت: چین نیز دوباره بعد از مدت‌ها به بازار پوشاک ایران برگشته است و این مسأله در حوزه پوشاک واقعا یک تهدید به شمار می‌رود. با اشاره به اینکه کشور پاکستان یکی از تولید کنندگان بزرگ پوشاک است، گفت: این کشور مزیت رقابتی در تولید پنبه دارد و با توجه به کارخانه‌های بزرگ و متعدد نساجی یکی از تولید کنندگان بزرگ پوشاک در دنیاست که متاسفانه بخشی از تولیدات این کشور نیز به صورت قاچاق به ایران سرازیر می شود. وی با انتقاد از ورود مسافری پوشاک از ترکیه به ایران اظهار داشت: روزانه تعداد پروازهای ایران به استانبول بسیار زیاد است و مسافرانی که به ترکیه سفر می‌کنند، پوشاک زیادی را وارد کشور می‌کنند و بدون هیچ نظارتی نیز این پوشاک در داخل عرضه می‌شود. او همچنین به شیوع برخی از بیماری‌های پوستی اشاره کرد و اظهار داشت: پوشاک قاچاق بدون هیچ نظارتی به کشور وارد می شود ضمن اینکه این کالاهای قاچاق مدت‌ها در انبارهای نامناسب نگهداری شده اند و ممکن است آلوده به انواع قارچ ها و ... باشند که باعث بروز بیماری های پوستی برای مصرف کنندگان آن شود. عضو هیأت‌مدیره اتحادیه تولید‌کنندگان و صادرکنندگان پوشاک و نساجی کشور با بیان اینکه هیچ اقدامی برای مبارزه با پوشاک قاچاق انجام نمی شود، گفت: متأسفانه حتی درباره آماری که در مورد میزان پوشاک قاچاق از سوی وزارت صمت و ستاد مبارزه با قاچاق نیز ارائه می شود اختلاف وجود دارد. وی اظهار داشت: وزارت صمت بازار پوشاک کشور را 9 میلیارد دلار برآورد می کند که ارزش تولید داخلی را 6 میلیارد دلار و ارزش پوشاک قاچاق را 3 میلیارد دلار برآورد می‌کند، اما ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ارزش پوشاک قاچاق در کشور را یک میلیارد دلار می‌داند. بر اساس این گزارش؛ علیرغم اینکه صنعت پوشاک کشور یکی از صنایع اشتغال زا به شمار می‌رود، اما همواره فعالان این بخش صنعتی با مشکلاتی مواجهند و این مشکلات ادامه حیات اقتصادی را برای آن‌ها با مشکل مواجه می‌کند که یکی از این مشکلات عرضه پوشاک قاچاق است.

قاچاق پوشاک سامان می یابد؟

طی سال‌های اخیر و بخصوص از سال 97 اقداماتی در راستای مبارزه با واردات پوشاک و عرضه پوشاک قاچاق انجام شده و حتی در سال 97 طرحی با عنوان مبارزه با برندهای محرز عرضه پوشاک قاچاق اجرایی شد و تا حدی موفقیت‌هایی نیز از اجرای این طرح حاصل شد، اما متاسفانه این طرح با وقفه مواجه شد و لذا با وجود اینکه در ابتدا نتایج مثبتی حاصل شد، به یکباره و با توقف طرح نتایج مثبت آن نیز متوقف شد و پس از مدتی باز هم شاهد ورود پوشاک قاچاق به کشور شدیم. یکی از نکات مورد توجه دیگر افزایش عرضه پوشاک قاچاق از طریق فضای مجازی است که متاسفانه هنوز راهکاری برای حل این معضل ارائه نشده است.