عوامل نرسیدن به آتش‌بس

 لذا در حال حاضرتلاش‌ها پیرامون این مساله است که طرفین به یک آتش بس دست پیدا کنند. اما به نظر می‌رسد که آتش بس بیش از آنکه مورد توجه دو طرف اصلی این جنگ باشد مورد توجه بازیگران حاشیه‌ای است. از این جهت که دولت‌های غربی و عربی اسلامی تحت تاثیر فشارهای افکار عمومی به دنبال پیدا کردن یک راه حل می‌گردند که این راه حل امکان دارد یک آتش بس موقت یا بلند مدت باشد. از این رو یکی از ایرادهای اساسی که این تحولات به نتیجه نمی‌رسد این است که دو طرف اصلی نسبت به اصل موضوع آتش بس حرف و مساله دارند و اصطلاحا نسبت به این موضوع به دلایل مختلف اشتراک نظر ندارند. به نظر می‌رسد با توجه به اعلام نظری که مقامات اسرائیل کردند تلاش می‌کنند که همچنان غزه را کانون حملات خود قرار دهند و به افکار عمومی فشار بیاورند تا مردم نیروهای مقاومت به ویژه حماس را به عنوان مقصر اصلی معرفی کنند و با فشار بر حماس هم بتوانند جایگاه حماس را خدشه دار کنند و هم اینکه با فشار به افکار عمومی در غزه بتوانند حماس را به تسلیم بکشانند. در عین حال موضوع اسرا برای اسرائیل خیلی مهم است چرا که به جهت هرم جمعیتی این رژیم بسیار شکننده است. نکته مهم دیگر نیز اینکه به این جهت که این اسرا و کسانی که دست مقاومت اسیر هستند فشار خانواده‌هایشان به دولت در شرایط روحی جامعه بسیار موثر واقع شده است و دولت نتانیاهو در تلاش است به هر نحوی شده از شدت این فشارها کم کند. در حالی که به نظر می‌رسد این فشارها کم شدنی نیست. به خاطر اینکه اسرائیلی‌ها تلاش‌های متعددی کردند که این اسرا را با کشتار یا طرح آتش بس یا خرید تسلیحات جدید و فشار رسانه‌ای پیدا یا آزاد کنند. اما تا کنون چنین اتفاقی نیفتاده چرا که نیروهای مقاومت نیز شرط و شروطی دارند که برایشان بسیار مهم است و اصطلاحا چانه‌زنی می‌کنند که بحث اسرای جنگی را مدیریت کنند. لذا به نظر می‌رسد علت اینکه تحولات مربوط به آتش بس به نتیجه نرسیده این است که دو طرف اصلی به دنبال ایجاد موقعیت و فرصت برای به‌دست آوردن امتیاز بیشتر هستند. در این زمینه به نظر می‌رسد که با توجه به تجربیات بحران‌های گذشته بازیگران بین‌المللی و منطقه‌ای فشار لازم و نقش‌آفرینی لازم را نیاورده و انجام نمی‌دهند. اگرچه طرفین را سر میز مذاکره آوردن خیلی کار شاقی نیست. و لذا یکی از علت‌هایی که این بحران به نقطه آتش بس نرسید و مدیریت نشد این است که بازیگران نقش واقعی خود را بازی نمی‌کنند و نقشی نمادین دارند.

حسن لاسجردی

کارشناس مسائل بین‌الملل