دیوان دادگستری بینالمللی و غزه
بحران انسانی در غزه در شرایط کنونی درحدی است که برخی از سیاستمداران جهان درخواستهایی را از دادگاههایی که به جنایت جنگی در جهان رسیدگی میکنند، کردهاند که به مساله جنایتهایی که اسرائیل در غزه انجام میدهد ورود کرده و نتانیاهو را به جرم جنایتکار جنگی مورد تعقیب قرار دهد. واقعیت آن است که شخص نتانیاهو از منظر جهانیان در شرایط کنونی نماینده رژیم صهیونیستی است.
از این منظر اگر قرار باشد که اسرائیل به جرم جنایت علیه بشریت و یا جنایت جنگی و یا هر جرم بینالمللی دیگر محاکمه شود این شخص نتانیاهوست که باید مورد بازخواست و نهایتا محاکمه قرارگیرد. نتانیاهو نماینده رژیمی است که آمریکاییها خود را متعهد میدانند که به او و سرزمینهای تحت اشغالش کمک کرده و از قدرت خود در جهان به منظور حمایت از اسرائیل حمایت کنند. به طوری که به هیچ وجه اجازه نخواهند داد که شخص نتانیاهو ضربه بخورد؛ چون ضربه به نتانیاهو ضربه به اسرائیل محسوب میشود. از این رو تا زمانی که شخص نتانیاهو در اسرائیل در راس قدرت قرار دارد بسیار دور از انتظار است که حتی نهادی مانند دیوان دادگستری بینالمللی بتواند به وظایف خود در ارتباط با نتانیاهو و اقداماتش رسیدگی کنند مگر اینکه تغییری در وضعیت نتانیاهو در قدرت اتفاق افتد و پس از جنگ تحت ضرباتی که اسرائیل دریافت کرده و شرایط سیاسی شکنندهای که برای نتانیاهو به وجود آمده او از ساختار قدرت در این رژیم کنار گذاشته شود و یا اینکه استعفا دهد. به طوری که نتانیاهو دیگر از منظر حقوقی برابر با اسرائیل نباشد. در این صورت احتمال آن وجود دارد که نهادهای حقوق بشری و کشورهای عضو دیوان بتوانند در ارتباط با اقدامات او در غزه از منظر حقوقی به دیوان فشار آورده تا نتانیاهو را تحت عنوان جنایتکار جنگی مورد بازخواست و بازجویی قرار دهد و او را به انجام این جرم محکوم کرده و مجازاتی را برای وی در نظر بگیرد. در غیر این صورت همان طور که در سطور بالا آمد ظاهرا به علت حمایتهای آمریکا دیگر نمیتوان او را محاکمه کرد. بالاخره واقعیت این است که قدرت در پس موضوعی در جهان وجود دارد و در این مورد نیز از قدرت برای عدم محاکمه نتانیاهو استفاده خواهد شد. البته به این علت هم نتانیاهو احتمالا مورد محاکمه قرار خواهد گرفت که تا حقوق بشری که به علت وقایع در غزه و اوکراین ضربه خورده است و نوعی دورویی در عملکرد این نهادها دیده شده با محاکمه نتانیاهو در یک پروسه طولانی احیا شود. در واقع باید فشارهای بینالمللی آنقدر زیاد باشد که اعتبار اروپا و آمریکا زیر سوال برود و در نهایت این کشورها برای جبران این نقص محاکمه نتانیاهو را پیش برده وگرنه تا زمانی که نتانیاهو عنوان نماد اسرائیل را یدک میکشد آمریکاییها و غربیها خود را موظف میدانند که برای حفظ منافع حزبی خود از او حمایت کنند و محاکمه نتانیاهو در حال حاضر ممکن نیست.
* عبدالرضا فرجیراد
سفیر سابق ایران در نروژ
ارسال نظر