کنگره به فکر بلوکه کردن، بایدن به دنبال توافق

 مساله‌ای که به نظر می‌رسد ایالات متحده آمریکا نگاه ویژه‌ای به آن دارد. نگاهی که احتمالا یک تیم‌کاری در وزارت خارجه آمریکا زیر نظر مقامات دیپلماتیک، امنیتی و سیاسی؛ راهبردهایی را برای رسیدن به مقصد در نظرگرفته‌اند. روش‌ها در ارتباط با توافق با ایران اگر چه از وقایع و شرایط پیرامونی اثر می‌گیرد اما این اثرگیری احتمالا به اندازه‌ای نیست که کل میز کار برای حرکت در مسیر تشدید تحریم‌ها و یا توافق با ایران را بر هم بریزد. از این رو شاید بتوان اذعان‌ کرد نبرد در غزه می‌تواند بر نگاه آمریکا به توافق هسته‌ای اثرهایی بگذارد اما آمریکا خصوصا دولت جو بایدن نگاهی ویژه به پرونده هسته‌ای ایران دارد. نگاهی که از تئوری اقدام پیشدستانه فراتر رفته، با دیپلماسی هوشمند آزموده شده و احتمالا با دکترین دیپلماسی هوشمند‌ترآمریکایی در حال ادامه یافتن است تا به نتایجی دست یابد.

* آنان که توافق با ایران را نمی‌خواهند

به طور یقین آن ‌نگاه در آمریکا که درگذشته هم توافق با ایران را نمی‌خواست و همچنین حامیان رژیم صهیونیستی، توافق با ایران را هنوز هم نمی‌خواهند. البته برخی از موافقان دیروز برجام نیز این روزها تحت تاثیرحوادث غزه  و هدف قرار گرفتن پایگاه‌های آمریکایی در عراق و سوریه ترجیح می‌دهند که توافق با ایران را فعلا الزامی ندانند. هر‌چند در مجموع هدف آن‌ها از توافق با ایران عدم دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای است چرا که احساس می‌کنند ایران در آستانه گریز هسته‌ای به عنوان راس محور مقاومت غیرقابل کنترل‌تر از ایران کنونی است که خواب را از چشم سربازان آمریکا در منطقه ربوده است. با این وجود این نگاه که تهران هسته‌ای خطر بیشتری برای منافع آمریکا دارد حتی می‌تواند نگاه مخالفان توافق با ایران را به سمت اتخاذ استراتژی سکوت در برابر ایران هدایت کند.

*بازهم زمزمه بلوکه کردن دارایی‌های تهران

این روزها با توجه به حوادث خاورمیانه یعنی نبرد غزه و لطمه‌های هر از گاه گروه‌های مقاومت به پایگاه‌های آمریکایی، برخی از مخالفان برجام و یا هرگونه توافق هسته‌ای دیگر با ایران در نظر دارند دست به اقداماتی بزنند که بر اساس آن دسترسی تهران به دارایی‌هایش در قطر مسدود شود. آن هم به این علت که فکر می‌کنند ایران است که در حمله حماس به اسرائیل تقصیر دارد. هر چند مقامات فدرال رزرو آمریکا صراحتا اعلام کرده‌اند که تهران از دارایی‌هایش در قطر استفاده نکرده است و حتی در صورت استفاده از این دارایی‌ها آمریکا مسیر آن پول و خرید را کنترل می‌کند. با این وجود اخیرا رهبر اکثریت مجلس نمایندگان آمریکا، در گفت‌وگو با شبکه خبری فاکس، از سیاست «مماشات جو بایدن با جمهوری اسلامی ایران» انتقاد کرد و گفت: مجلس نمایندگان آمریکا درحال بررسی طرحی برای جلوگیری از آزادسازی پول به نفع ایران است. استیو اسکالیس افزود: این طرح بلافاصله پس از عید شکرگزاری به مجلس ارائه خواهد شد. استیو اسکالیس گفت که دولت بایدن در حال «آزادسازی میلیاردها دلار به نفع جمهوری اسلامی و کاهش تحریم‌ها برصادرات نفت ایران» است. او این سیاست را «خطرناک» و «مغایر با منافع آمریکا» دانست. رهبر اکثریت مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «چه کسی به حماس کمک مالی می‌کند؟ با این حال، جو بایدن می‌خواهد شش میلیارد دلار آزاد کند تا در مبادله گروگان‌ها به ایران بدهد. اسکالیس همچنین از «چشم‌پوشی دولت بایدن از اقدامات ایران»، از جمله حمله به اسرائیل و حمله به نیروهای آمریکایی در خاورمیانه، ابراز نگرانی کرد.

*احتمال ایستادگی بایدن در برابر هر طرح

 در اوج نبرد در غزه تمامی سیاستمداران، مقامات امنیتی و نظامی آمریکا مکررا اعلام کردند که ردی از کمک ایران به حماس مشاهده نمی‌کنند با این وجود ایران صراحتا اعلام کرد که حامی محور مقاومت است اما در مجموع تهران به رفع تحریم‌های خود نیز توجه دارد. از این منظر در پرونده‌ای جدا به رفع چالش‌ها با غربی‌ها می‌اندیشد. این تلاش‌ها اگر واقعی باشد برای نمونه (اخباری که در مورد مذاکرات مخفی منتشر می‌شود؛ صحیح باشد) در این صورت احتمالا تهران از هر فرصتی برای رفع تحریم‌ها علیه خود استفاده کند. از این رو بعید نیست جو بایدن نیز به دلایلی که در سطور بالای این گزارش آمد توافق با تهران را در نظر داشته باشد لذا همان طور که در گذشته درگروه سیاست خارجه کنگره هم طرحی دیگر در ارتباط با ایران به تصویب رسید و در همان حد هم باقی ماند، بعید نیست طرح کنونی نیز در صورت در دستور کار قرار گرفتن با تاخیراتی روبه‌رو گردد. ضمن اینکه مجلس نمایندگان آمریکا برای اینکه طرحی را به قانون تبدیل کند نیازمند یک پروسه و همراهی با کنگره و در نهایت امضای رئیس‌جمهور آمریکاست و اگر بایدن هنوز هم به توافق با تهران مانند قبل بنگرد احتمالا از حق وتوی خود و یا اختیارات قانونی رئیس‌جمهوری در آمریکا در ارتباط با کاهش تحریم‌های ایران استفاده کند.