چالش های دقیقه نودی آقای رئیس

البته استعفا از نمایندگی مجلس با سایر دستگاه‌ها و ارگان‌ها متفاوت است و مسیر خاص خود را طی می‌کند. روند به این صورت است که طبق ماده ٩٤ آیین‌نامه داخلی مجلس هر نماینده که اعتبارنامه او به تصویب رسیده است، می‌تواند از مقام نمایندگی استعفا دهد، اما پذیرش استعفا موکول به تصویب در مجلس است. این در حالی است که در 10 دوره گذشته از مجلس شورای اسلامی و مجلس یازدهم که در آن قرار داریم نیز استعفاهایی با مقاصد مختلف به انجام رسیده است. چنانکه اگر از این حیث نگاهی اجمالی به ادوار مختلف مجلس بیندازیم می‌بینیم که از همان مجلس اول روند استعفاها برقرار بوده است. در آن مجلس چهار نفر به‌دلایلی استعفا داده و پنج نفر هم به‌دلیل غیبت بیش از یکصد ساعت در جلسات مجلس، مستعفی شناخته شدند. در مجلس دوم تنها اکبر پرهیزکار، نماینده تبریز آن هم برای تصدی جایگاه استانداری از سمت نمایندگی استعفا داد. در مجلس سوم تنها استعفایی اعتراضی که مطرح و با اکثریت آرا پذیرفته شده؛ استعفای عبدالمجید شرع‌پسند بوده است. اما شاید بیشترین دلیل برای استعفا از نمایندگی در ادوار مختلف مختص ترک قوه مقننه برای حضور در قوه مجریه بوده است. چنانکه استعفاهای برخی نمایندگان  مجالس چهارم و پنجم نیز بیشتر بر همین مبنا صورت گرفت. در این میان اما بیشترین استعفا از سمت نمایندگی را نمایندگان مجلس ششم به‌نام خود کردند که در اعتراض به ردصلاحیت‌های گسترده از سوی شورای نگهبان  ۱۰۸ تن از نمایندگان معترض به ردصلاحیت‌ها در ۱۲ بهمن ۱۳۸۲ از نمایندگی مجلس استعفا کردند. مجلس هفتم نیز استعفاها از جنس حضور در دولت بود و نفراتی چون دانش جعفری، عباسی، متکی، مصری و سیداحمد موسوی از مجلس به دولت رفتند. مجلس هشتم گرچه صحبت‌های زیادی از استعفا می‌شد؛ اما تنها دو استعفا رنگ واقعیت به خود گرفت و آن هم استعفای محمدرضا میرتاج‌الدینی و حمیدرضا حاجی‌بابایی که به جهت حضور در دولت نمایندگی مجلس را کنار گذاشتند. مهدی سنایی تنها نماینده مستعفی مجلس نهم بود که در سمت سفیر ایران عازم روسیه شد. مجلس دهم نیز با دو استعفا یعنی محمود جواد فتحی و محمدقسیم عثمانی به کار خود پایان داد. اما در مجلس یازدهم نیز که ماه‌های پایانی عمر خود را می‌گذراند 3 نماینده برای تصدی پست‌های دیگر از بهارستان جدا شدند. سیداحسان خاندوزی و سیدجواد ساداتی‌نژاد به کابینه رئیسی رفتند و علیرضا زاکانی شهردار تهران شد. به‌نظر می‌رسد این رویه در این مجلس و مجالس آینده نیز ادامه‌دار باشد اما چرایی و دلیل استعفا نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.

*از استعفا تا تحصن

عملکرد محمدباقر قالیباف به قرائت برخی نمایندگان به نحوی بوده که انتقاداتی بدان وارد است. چنانکه برخی نمایندگان که پیش از این با وی رقابت هم داشتند با استعفا از سمت نمایندگی عطای این سمت را به لقایش بخشیده‌اند. الیاس نادران، نماینده تهران یکی از این افراد است که گرچه به لحاظ گرایش و طیف سیاسی با قالیباف همراستاست، اما به جهت عملکردی نه تنها او را برنمی‌تاید بلکه اعتراضاتی هم نسبت به او به جهت مدیریت مجلس دارد. نادران که سال گذشته نیز برای نخستین بار در  11 دی استعفا داده بود طی روزهای گذشته باز هم استعفای خود را اعلام کرد و به نشانه اعتراض به عملکرد هیأت رئیسه مجلس، مقابل جایگاه تحصن کرد و روی زمین نشست و با وعده به جریان افتادن استعفایش تحصن را شکسته و روی صندلی‌اش نشست. برخی ریشه اختلاف نادران با قالیباف و استعفایش را به کم شدن نقش‌آفرینی او در مجلس و نداشتن جایگاهی متناسب با سابقه و تخصصش از یک سو و بی‌توجهی قالیباف و طیف همراهانش به نادران طی سال‌های اخیر می‌دانند. در همین راستا نادران گفته؛ در ماه‌ها و روزهای اخیر در زمان بررسی برنامه هفتم توسعه اتفاقاتی افتاد که نسبت به کیان مجلس و نسبت به آزادگی نمایندگان و اینکه اجازه داشته باشند در مورد مسائل صریحا و صادقانه صحبت کنند، احساس خطر کردم. وی افزود: نماینده استعفای خود را با دلیل ذکر می‌کند و رئیس مجلس باید در اولین جلسه اعلام وصول کند و در هفته بعد هم استعفا را در دستور قرار دهد. در اینجا نه هیات رئیسه و نه افراد دیگر نقشی ندارند و اینکه رئیس مجلس اعلام کرد که من آن را به هیات رئیسه می‌برم و مطرح می‌کنم کار خلاف قانون است. آنجا که باید مشورت می‌کرد نکرده است اینجا دنبال این است که از هیات رئیسه برای خود شریک جرم پیدا کند، من اعتراض دارم چرا که هیچ ربطی به هیات رئیسه و سایر ارکان ندارد و رئیس مجلس مکلف به اعلام وصول است و تا اعلام وصول نشود من تحصن خواهم کرد.

* اعلام وصول استعفای نادران

در همین راستا محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس پیش از پایان جلسه نوبت عصر روز یکشنبه صحن مجلس در واکنش به تحصن الیاس نادران، نماینده مردم تهران و درخواست این نماینده برای در دستور قرار گرفتن درخواست استعفایش به ارائه توضیحاتی پرداخت و اظهارکرد: مصوبه آیین‌نامه داخلی مجلس درباره استعفا این است که این درخواست باید مدلل باشد و سپس به صحن ارائه شود؛ در این زمینه در هیأت رئیسه تصویب کرده‌ایم که موضوع استعفای نمایندگان را در اولین جلسه هیأت رئیسه مطرح کنیم و اگر دلیل پذیرفته شد، در اولین جلسه صحن آن  را اعلام وصول می‌کنیم. وی با اشاره تحصن نادران مقابل جایگاه هیأت رئیسه صحن مجلس افزود: این موضوع را صبح نیز مطرح کردم اما این برادر عزیز انتخاب کردند که همین لحظه باید را بپذیرید درحالی‌که طبیعتا ما باید بر اساس مقررات رفتار کنیم. این در حالی است که در جلسه نوبت صبح دیروز (دوشنبه) مجلس ، محمد رشیدی، عضو هیأت رئیسه گفت: استعفای آقای الیاس نادران، نماینده محترم مردم تهران، ری، شمیرانات، پردیس و اسلامشهر اعلام وصول می‌شود و در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد.