عمدی بودن حادثه قطعی است

حادثه‌ای که ابتدا به آتش گرفتن بخاری و سرایت آن به پرده و بعد سایر بخش‌ها نسبت داده شد هرچند شائبه‌های عمدی بودن از همان ابتدا سر زبان‌ها افتاد. آمار فوتی ها به ۳۵ نفر رسید و بنا به گفت وگویی که برخی حادثه دیدگان یا برخی کارشناسان در محل انجام داده بودند، درب این کمپ فقل بوده و امکان بازشدن نداشته، محل فاقد سیستم اطفای حریق بوده و کمپ بیشتر از ظرفیت خود مددجو پذیرفته بوده. بعد گفته شد که عامل آتش‌سوزی دستگیر شده و فردی بوده که با مالک آنجا اختلاف داشته و از پیش بنزین را در محل تعبیه کرده اما مشخص نیست که چرا برای انتقام از یک نفر و دلایل شخصی او می‌بایست ۳۵ را زنده زنده در آتش بسوزاند. بعدتر یکی از مصدومان به رسانه‌ها گفته بود که عده‌ای نورچشمی زودتر خارج شده بودند یا در اتاق مدیریت بودند و آن ها اطفای حریق داشته‌اند و مثل مکانی که سایر مددجوها بوده‌اند سقف چوبی هم نداشته. موارد دیگری از ناکارآمد بودن سیستم‌های آ تش‌نشانان برای اطفای حریق هم گفته شد و اینکه مردم محل خود آتش را خاموش کردند.

اما احمد وحیدی، وزیر کشور روز گذشته به طور صریح و واضح بر عمدی بودن حادثه تاکید کرد و در حاشیه بازدید از ستاد انتخابات کشور، در جمع خبرنگاران، با تائید عمدی بودن حادثه کمپ لنگرود توضیح داد: اینکه فردی از بیرون وارد مجموعه شده و مواد اشتعال‌زا را ریخته و موجب آتش‌سوزی شده، از نظر فراجا و دستگاه‌های اطلاعاتی قطعی شده است.

وحیدی گفته که فرد مذکور  در همین کمپ سابقه بستری داشته است. او توضیح داده که بر اساس شواهدی که در صحنه بود، دو احتمال وجود داشت؛ یک احتمال اینکه این حادثه در اثر سهل‌انگاری رخ داده و دیگری اینکه از بیرون صحنه کسی آمده و به‌طور عمدی این حادثه را رقم زده باشد اما  با تلاش فراجا، هر دو فرضیه دنبال شد و بررسی آثار به‌جا مانده از حادثه، می‌توانست نشان دهد یک جسم از خارج به مجموعه وارد شده تا آتش‌سوزی رخ دهد.

اما فرد متهم چه انگیزه ای داشته؟ وزیر کشور در پاسخ به این سوال هم گفته «فعلا اختلاف با مسئولین مرکز که بخش خصوصی بوده، اعلام شده که البته باید مراحل تکمیلی در قوه قضاییه طی شود.»

تک‌تک افراد مسئول هستند!

در ادامه گزارش بد نیست به این نکته اشاره شود که آتش سوزی این کمپ تلنگری جدید بود به وضعیت نامناسبی که در کمپ‌های مشابه در سایر مناطق کشور وجود دارند و هم از نظر امکانات و  هم نحوه برخورد با مددجوها. به دنبال آن انتقاد از مسئولان بالا گرفت و بعد هم که بحث عمدی بودن پیش آمد. یکی از کارشناسان سازمان بهزیستی در این خصوص به خبرآنلاین گفته که آتش‌سوزی کمپ لنگرود قابل بخشش نیست!

به گفته منصوری احدی، «طبق ماده ۲۶ مربوط به تأسیس مراکز ترک اعتیاد این مراکز باید گواهی ایمنی و بیمه آتش‌سوزی داشته باشند اما کمپ لنگرود به دلیل قدیمی بودن ساختمان و سقف قابل اشتعالش فاقد آن بوده و بهزیستی برخلاف ماده ۱۸ تأسیس همین مراکز نباید به چنین کمپی مجوز فعالیت می‌داد. چرا کمپ از بازرسان بهزیستی هشدار ایمنی دریافت نکرده، چرا بیمه آتش‌سوزی برای این مراکز اجباری نیست و مراکز می‌توانند از انجام آن سرباز بزنند، چرا تعداد کمپ‌ها با میزان متقاضیان افزایش نمی‌یابد و... همگی از دیگر سوالات بی‌جواب حادثه لنگرود است‌ که‌ با ورود بهنگام می‌توانست از حادثه اخیر پیشگیری کند. ساده‌لوحانه است اگر همه تقصیرها را به گردن مدیریت داخلی کمپ انداخت چرا که عدم نظارت، مماشات، حمایت‌های بی‌دلیل برخی از مراکز ترک اعتیاد و جلوگیری از تذکر دادن به کمپ‌ها، بستر را برای دور شدن همه کمپ‌ها از مدیریت اصولی دوره کرده و حالا نتیجه این می‌شود که خانواده‌های زیادی عزادار فرزندان بیگناه اما امیدوار خود می‌شوند و پیکره مدیریتی کشور در اثر سهل‌انگاری مدیران خرد آسیب‌ می‌بیند. بنابراین فاجعه لنگرود بخصوص به این علت که نتیجه مجموعه‌ای از دلایل ِنیازمند به نظارت است قابل بخشش نیست‌. سازمان بهزیستی و بطور کلی جامعه در قبال جان‌ تک‌تک افراد مسئول است.»

مسبوق به سابقه است!

از طرفی احمد دنیامالی، نماینده مجلس هم در واکنش به بی مسئولیتی در قبال کمپ لنگرود هم به خبرآنلاین، گفت که «کمبود بودجه رافع مسئولیت‌های دستگاه‌ها نمی‌شود. انجام بسیاری از امور ربطی به بودجه ندارد و فقط نیازمند دقت و توجه بهنگام است تا از بروز فاجعه پیشگیری شود. در مورد کمپ لنگرود هم کافی بود بهزیستی درست و به‌موقع نظارت می‌کرد تا از این اتفاق پیشگیری می‌شد.»

طبق آمار حدود ۵ میلیون نفر مصرف‌کننده موادمخدر در کشور وجود دارد که با احتساب خانواده آنها می‌توان گفت حدود ۱۵ میلیون نفر از جمعیت کشور هر روز دغدغه‌هایی از جنس موادمخدر دارند. همین آمار حتی اگر بنا را بر عدم افزایش آن بگذاریم برای پی بردن به فراگیری معضل اعتیاد، اهمیت کمپ‌ها و اداره آنها کافی‌ است‌.

بزرگی جمعیت این خانواده می‌گوید دستگاه‌های متولی باید تمرکز قوی روی مقوله اعتیاد و روش‌های ترک آن داشته باشند اما حوادثی که در کمپ‌ها رخ می‌دهد نشان‌ می‌دهد ماجرا اینگونه نیست‌. سال‌هاست تصاویر  کتک خوردن افراد معتاد در کمپ‌ها منتشر می‌شود. سالها پیش محسن قاسمی، ملی‌پوش سابق کشتی فرنگی و دارنده مدال طلای آسیا در یک کمپ ترک اعتیاد در بروجرد توسط پرسنل کمپ به‌گونه‌ای کتک خورد که در اثر آسیب‌دیدگی از ۲۶ ناحیه، به کما رفت و در ۳۱ سالگی درگذشت. سال گذشته هم دست‌های یکی از افراد تحت درمان در یکی از کمپ‌ها در اثر بستن نادرست به تخت، قطع شد.

حادثه آتش‌سوزی در کمپ لنگرود نیز که در آن ۳۵ انسان در اثر مجموعه‌ای از دلایل از غفلت بهزیستی و دیگر نهادهای متولی گرفته تا ایرادات مدیریت داخلی و اشکالات وارد بر ساختمان کمپ زنده زنده سوختند، نشانگر بی‌تدبیری در این حوزه بود و بدتر آنکه درست ۳ روز پس از این حادثه، آتش‌سوزی دیگری در یکی از کمپ‌های دلفان رخ داد. به گفته کارشناسان، شاید بتوان همه این حوادث بخصوص حادثه لنگرود را فریاد بزرگی بر سر آن بخش از سیستم مدیریتی که اوضاع نابسامان این حوزه را نادیده می‌گیرد و اداره کمپ‌ها را به دست افراد غیرمتخصص می‌سپارد، دانست‌.