تلاش خوب اما دیرهنگام

 به طوری که مردم غزه برای تامین سوخت و دارو با چالش روبه‌رو هستند. در اینجا البته قطر تلاش‌هایی دارد که با توجه به اینکه با واسطه و بی‌واسطه با اسرائیل ارتباط دارند در زمینه کاهش تنش‌ها در منطقه نقش ایفا کند و قطر امیدوارانه در حال رایزنی برای برقراری آتش بس است و توانسته تعدادی اسیر را هم هر چند کم آزاد کند. ضمن اینکه قطر توانسته دو آمریکایی را آزاد کند البته مصر نیز در این رایزنی‌ها نقش داشته است. این موارد باعث شده اعتبار قطری‌ها از سوی طرفین برای آزادسازی  اسرا افزایش یابد به ویژه اینکه دفتر سیاسی حماس در قطر است و از این نظر مذاکره برای قطر  ساده‌تر شده است. از سوی دیگر قطری‌ها  اطلاع دارند که ایران نقش مهمی در رایزنی با حماس دارد. هر چند ایران صراحتا نقش خود را در درگیری‌های اخیر رد کرده است اما این مورد را رد نکرده که از نظر معنوی در کنار فلسطینی‌هاست. بنابراین به خوبی می‌دانند که ایران نقش موثر و سیاسی بر روی حماس و فلسطین دارد لذا پای ایران به قطر باز شده است. از سوی دیگر حفظ جان اسرا که برخی از آنها آمریکایی و اروپایی هستند و برای غربی‌ها مهم است، ضمن اینکه اگر این اسرا کشته شوند بحران داخلی در اسرائیل به وجود خواهد آمد که برای دولت نتانیاهو بسیار سنگین است. از این‌رو غربی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که در این زمینه‌ها گفت‌وگوهایی با ایران داشته باشند. ضمن اینکه با قطری‌ها در حال گفت‌وگو هستند، اطلاع دارند اگر وزنه سنگینی به نام ایران هم به گفت‌وگوها در قطر  اضافه شود  شاید روند  تبادل اسرا سرعت گیرد. لذا رفت و آمدهای مقامات ایران و سایر کشورها به قطر در همین ارتباط است. البته آقای اردوغان هم به رغم اینکه کشورش عضو ناتوست و در گذشته دچار تنش‌هایی با اسرائیل شده اما اکنون موضع خوبی گرفته است. اردوغان  مشاهده می‌کند که رقبای او در ترکیه حتی رقبای لائیکش  علیه اسرائیل موضع گرفتند او نیز به موضع‌گیری  علیه صهیونیست‌ها حرکت کرده است. این اقدام اردوغان را باید قدر دانست و اگر اردوغان هم به نوعی به مذاکرات اضافه شود و از سوی دیگر عربستان و برخی دیگر کشورهای اسلامی نیز به این گفت‌وگوها افزوده شوند نوعی اتحاد بین کشورهای اسلامی از سوی غربی‌ها مشاهده خواهد شد و سرعت بیشتری  به مذاکرات داده شده و روند توقف درگیری‌ها  به نتایجی خواهد رسید. این اقدامات هر چند دیر هنگام است و حدود 26 روز است که در غزه جنگ صورت گرفته اما همین اقدامات از سوی ایران و قطر و ترکیه و حتی با اضافه شدن عربستان موجب خواهد شد روند درگیری‌ها در غزه متوقف شود.

*عبدالرضا فرجی‌راد

 سفیر سابق ایران در نروژ