مهریه را خیلی‌ها گرفته‌اند ؛ حتی از پشت میله‌ها

 می‌گویند مهریه عندالمطالبه است اما عندالاستطاعه هم هست یعنی برای پرداخت این نوع مهریه استطاعت مرد برای پرداخت در نظر گرفته می‌شود و دادگاه با بررسی توانایی مالی مرد و سنجیدن شرایطش حکم را صادر می‌کند و اگر تشخیص دهد مرد توان پرداخت مالی مهریه را ندارد او را جهت پرداخت مهریه عندالمطالبه تحت فشار قرار نخواهد داد.

از آنجا که چون حق طلاق در اختیار مرد است، مهریه وسیله‌ای برای زنان است تا بخشی از آینده مالی خود را تضمین شده ببینند. فراموش نکنید که گرفتن مهریه تنها قصد و نیت ازدواج نیست؛ آماری هم از تعداد این افراد وجود نداشته و مخابره نشده. زنان بسیاری هستند که بنا به علل و عواملی مثل خیانت شوهر یا در تنگنا قرار گرفتن مالی با وجود وسع مالی همسر، درخواست جدا شدن و تقاضای مهریه خود را دارند؛ همین‌طور زنانی که عمری را پا به پای شوهرشان به رشد و توسعه شغلی و خانوادگی خود کمک کرده‌اند اما همه چیز در اسناد رسمی به نام مردان است و پاسخ آن‌ها در خصوص درخواست طلاق و جدایی از سوی زن همین یک جمله است که طلاق بگیر؛ هیچ چیز به تو تعلق نمی‌گیرد!

حدود 3 سال پیش، مجلس قانونی تصویب کرد که به کام مردان و ضرر زنان تمام شد؛ اینکه در صورتی که شوهر اموال قابل توقیفی نداشته باشد، تنها تا حد پنج سکه، مهریه دارای ضمانت اجرای حبس است. این قانون  انتقاد فعالان حقوق زنان را  به همراه داشت. آن‌ها گفتند نظام حقوقی به جای آنکه ملجأیی برای آحاد جامعه از مرد و زن باشد، با نادیده گرفتن حقوق زنان سعی در حل این مشکل به ‌نفع مردان داشته است. بیانیه‌ای نوشتند و در آن متذکر شدند که باید برای مشکل فرودستی اقتصادی زنان و فقدان تساوی حقوقی زن و مرد در قرارداد ازدواج چاره‌اندیشی شود.

همچنین گفتند صحبت از راهکارهای احتمالی همچون ‌حذف مجازات حبس برای پرداخت نکردن مهریه، تبدیل مهریه از یک تعهد عندالمطالبه به قراری عندالاستطاعه و کاهش ‌سقف آن شده است. آن‌ها راهکارهایی برای پرداخت حقوق زنان را هم ارائه دادند برای نمونه گفتند اموال نصف شود یا اینکه اگر قرار است مهریه پرداخت نشود حق طلاق هم به زنان داده شود. برخی هم گفتند که مسئولان با این رویه می‌خواهند زندان‌ها را خالی کنند ضمن اینکه حقوق زنان هم برایشان اهمیت چندانی ندارد.

با همه این‌ها جدیدترین قانون، سقف مهریه تا تعداد ۱۴ سکه در نظر گرفته شده و ثبت شد و البته این قانون مربوط به سال 1401 بود. ذکر این توضیح لازم است که با اجرایی شدن قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی و قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲ که به امضای رئیس‌جمهور و مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز رسید، گفته شد که در حال حاضر هیچ فردی به دلیل ناتوانی از پرداخت مهریه زندانی نمی‌شود. این خبر اردیبهشت همین سال ذیل قوانین جدید مهریه منتشر شد.

حالا اما ستاد دیه از وجود بیش از ۲ هزار زندانی مهریه در کشور خبر داده. اسدا... جولایی، رئیس هیات امنای ستاد دیه در محتوایی که ایسنا به انتشار رسانده، با بیان اینکه 2206 مرد ایرانی به خاطر ناتوانی در پرداخت مهریه در زندان هستند گفته عمده این افراد به علت تنگدستی در پرداخت سکه‌های به عدد انگشتان یک دست زندان هستند که در ادامه به جزئیات این خبر اعلام شده خواهیم پرداخت همچنین نگاهی به افزایش زندانیان مهریه در سال‌های اخیر خواهیم داشت و در نهایت نگاهی به وضعیت مردانی که زندگی را با عشق شروع کرده و حالا برای همان تعداد انگشت شمار سکه که نمی‌توانند پرداخت کنند باید از پشت میله‌های زندان به دنیا نگاه بیندازند.

نرخ بالای تورم، معیشت نامناسب و بیکاری

رئیس هیات امنای ستاد دیه کشور با اشاره به جمعیت ۲۴۰۴ نفری زندانیان مهریه گفته: این روز‌ها بدهکاران مالی ناشی از تعهدات مهریه نه بابت ناتوانی در تامین سکه‌هایی هم‌اندازه با سال‌های تولد شمسی خانم‌های متقاضی دریافت کابین، بلکه به دلیل عدم امکان پرداخت سه یا چهار سکه در حبس گرفتار شده‌اند.

اسدا... جولایی به نرخ تورم ۵۳ درصدی اشاره کرده و ادامه داده است: در شرایطی که خانوار‌های ایرانی اوضاع معیشتی مناسبی ندارند و وضعیت اشتغال و حقوق همسان با نیاز‌های اساسی در بین جوانان هنوز مهم‌ترین دغدغه به حساب می‌آید در این شرایط بدهکار شدن یک مردی که با کلی تلاش اسباب حداقلی مورد نیاز برای ازدواج و آیین نکاح را فراهم نموده اغلب در بدو شروع زندگی یا در سال‌های ابتدایی آن با اقامه دعوا و ارائه دادخواست مهریه بدهکار زوجه خود هم می‌شود.

فراموش نکنید که گرفتن مهریه تنها قصد و نیت ازدواج نیست؛ آماری هم از تعداد این افراد وجود نداشته و مخابره نشده. زنان بسیاری هستند که بنا به علل و عواملی مثل خیانت شوهر یا در تنگنا قرار گرفتن مالی با وجود وسع مالی همسر، درخواست جدا شدن و تقاضای مهریه خود را دارند؛ همین‌طور زنانی که عمری را پا به پای شوهرشان به رشد و توسعه شغلی و خانوادگی خود کمک کرده‌اند اما همه چیز در اسناد رسمی به نام مردان است و پاسخ آن‌ها در خصوص درخواست طلاق و جدایی از سوی زن همین یک جمله است که طلاق بگیر؛ هیچ چیز به تو تعلق نمی‌گیرد!

فارس، گلستان، البرز، کرمان و کرمانشاه در صدر

جولایی استان فارس را با میزبانی از ۲۰۵ زندانی مهریه در صدر شلوغ‌ترین استان‌ها عنوان کرده و توضیح داده که در ادامه این جدول گلستان با ۱۸۳ زندانی ممهور به صداق‌های پرداخت نشده به زنان، البرز با ۱۵۱ محبوس و کرمان و کرمانشاه نیز هر کدام مجزا با نگهداری از ۱۴۰ بدهکار دیون مالی مهریه در رأس این آمار عددی قرار دارند.

رئیس هیات امنای ستاد دیه کشور درخصوص افزایش یک‌باره قیمت طلا و به تبع آن تزاید ارزش سکه اعلام کرده که سکه‌هایی که موسوم به آزادی هستند این روزها، اما با سوء مدیریت برخی از مسئولین زندگی‌های مشترک بسیاری را به طمع دستیابی به معادل ریالی این مهر‌های طلایی از هم گسسته و دلیل ماندگاری بلندمدت بدهکاران دیون غیرمعوض مهریه در سطح ندامتگاه‌های کشور شده است.

بد نیست نگاهی به آمار زندانیان مهریه در سال 97 بیندازیم با ذکر این اطلاعات که ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه مهر ماه 97 اعلام کرد که ابتدای امسال تعداد زندانیان مهریه 2978 نفر بود که به دلایلی مثل افزایش قیمت سکه تعداد این زندانیان رشد 40 درصدی داشته و در مقایسه با آمار سال 93 تعداد این زندانیان 71 درصد بیشتر شده است.

با عشق مردگی، پشت میله‌های زندان

ذکر این نکته مهم که قوانین موجود در خصوص مهریه تنها به ضرر زنان و البته مردانی است که در تنگدستی مالی قرار دارند. مردان متمول یا مهریه همسرانشان را پرداخت نمی‌کنند چرا که راه‌های فرار بسیاری برایشان در قانونی که جای بسیار کمتری برای زنان در نظر گرفته وجود دارد و یا در مواردی هم پرداخت کرده و فشاری را متحمل نمی‌شوند. در این میان مردانی که برای پرداخت سکه‌هایی به شمار انگشتان دست باید شب‌ها و روزها را پشت میله‌های زندان سپری کنند شاید با این فشار کسی یا قوم و خویشی پیدا شده و مهریه را متقبل شود؛ مردانی که شاید با نهایت عشق و علاقه زندگی خود را آغاز کرده بودند!