بهینه‌سازی تولیدکنندگان خودرو

به گزارش آرمان ملی آنلاین، هادی حق‌شناس، اقتصاددان نوشت: سوال این است که تا کی می‌توانیم مرتبا تولید را بیشتر کنیم؟ مثلا امسال 13 میلیون لیتر بیشتر مصرف کردیم قطعا سال دیگر با توجه به تولید خودرو بیشتر از امسال خواهد شد و سال بعد هم بیشتر خواهد شد. ضمن اینکه این نکته را هم نباید یادمان برود که بخش قابل توجهی از ماشین‌ها در ایران به‌خصوص تاکسی‌ها گازسوز هستند.

یعنی اینکه اگر گاز را تحویل ماشین‌ها ندهند، قطعا کشور با کمبود بنزین مواجه می‌شود. یعنی اگر ماشین‌های گازسوز هم بیایند و بنزین بگیرند ما قطعا بایستی واردات بنزین را انجام دهیم. سوال این است که همین همایشی که دارد در تهران به نام بهینه سازی برگزار می‌شود و همچنین بهره‌وری، این بهینه سازی مصرف بنزین چگونه باید انجام شود؟ به یک عبارت دیگر مسئله‌مان این است که بهینه سازی بنزین یعنی چه؟ آیا پاسخ غیر از این است که بهینه‌سازی یعنی مصرف ماشین‌هایمان کمتر شود؟

متاسفانه نه در قضیه بنزین بلکه در بسیاری از مسائل اقتصاد ایران مسئله مشخص است. همچنان که الان موضوع مصرف بنزین که هر سال نسبت به سال گذشته شاهد افزایش مصرف بنزین هستیم، مسئله‌مان مشخص است که چیست. مسئله این است که مصرف بنزین در حال افزایش است. راهبرد چیست؟ راهبرد این است که مصرف را کم کنیم. یک راه این است که تعداد خودروها را کنیم. آیا امکان پذیر است؟ یک راه دیگر این است که سوخت جایگزین بدهیم مثل گاز ولی آیا این راهکار مناسبی در بلندمدت است. آیا گاز یک منبع نامحدود است؟ راهکار این است که خود خودرو مصرف بهینه داشته باشد، یعنی استاندارد دنیا باشد.

کیست که در ایران نداند که به طور میانگین مصرف خودروهای ایرانی حداقل 30 درصد و در برخی از موارد شاید در 40درصد مصرف بنزین بیش از خودروی مشابه خارجی است. هرچند ساده‌ترین کار واردات خودرو است ولی چرا خودروهای کم مصرف را وارد کشور نمی‌کنیم؟ یا سوال ساده‌تر این است که چرا در برخی از سال‌های گذشته واردات ماشین‌های هیبریدی را ممنوع کردیم که مصرف بنزین آنها حداقل ممکن است. آیا برای سلامت کلانشهرهایی مثل تهران واردات ماشین‌های هیبریدی واجب نیست که انجام شود تا هم آلودگی هوای تهران را کم کند و هم صرفه‌جویی بزرگی در مصرف انرژی انجام شود؟

آیا ما نمی‌توانیم با خودروسازهایی در جهان وارد مذاکره شویم، همین کشورهایی که در ایران هم روابط تجاری دارند و خودروهایی با مصرف سوخت کم برای ما تولید کنند؟ سوال اساسی این است که چرا دو خودروساز به شکل راهبردی دنبال این نیستند که مصرف بنزین را در داخل کشور کم کنند؟ البته طبیعی است که نسبت به پیکان قبلی شاید الان کمتر شده باشد، ولی منظور این است که وارد قرارداد با خودروسازهایی با جهان شوند که راهبرد آنها هم مصرف پایین بنزین باشد. لذا به نظر می‌رسد که بحث بهینه سازی مصرف بنزین در ایران هم مسئله‌اش مشخص است و هم راهکارهایش مشخص است. آنچه مشخص نیست این است که چرا کسانی که متولی این بخش هستند، تصمیم درستی اتخاذ نمی‌کنند؟

آیا غیر از این است که گاهی اوقات وقتی اینگونه تصمیمات گرفته نشود، در افکار عمومی این جمله مرتبا تکرار شود که اینجا هم ممکن است مافیایی باشد و ذهن‌ها به این سمت معطوف شود؟ بنابراین در یک جمع‌بندی کلی این نکته مهم را یادآور می‌شوم که به جای اینکه مثلا بگوییم بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش خودرو باید سراغ بهینه سازی تولیدکنندگان خودرو برویم. چون تمام بنزین آنجا دارد مصرف می‌شود و اگر خودروساز ما خودروی مناسب بسازد یا عرضه کند، به طور ناخودآگاه بهینه‌سازی مصرف بنزین هم در ایران تحقق پیدا خواهد کرد.