مالیات، خمس و زکات

به گزارش آرمان ملی آنلاین، محمدرضا یوسفی، کارشناس اقتصاد اسلامی نوشت: اما باید گفت که زکات به مواردی در حوزه کشاورزی تعلق می گیرد که بر اساس آنچه امروز قابل لمس و محسوس است نیازمند تخصیص یارانه نیز می‌باشند چرا که طبقه کشاورزی جو و گندم و ... زراعت می کنند جزو طبقه آسیب‌پذیر جامعه قرار می گیرند که نیازمند حمایت‌های مالی نیز هستند و در حقیقت در حال حاضر مشمول معافیت‌های مالیاتی نیز می‌باشند.

از سویی دیگر زکات به مواردی مانند پول و طلا و نقره تعلق می گیرد که بنا بر نظر برخی از فقها مشمولیت آنها بر پول و سرمایه‌های کنونی محل بررسی‌های بیشتر است چرا که آنچه امروزه به آن به عنوان «پول» اطلاق می‌شود در مقایسه با قدیم و صدر اسلام تفاوت‌هایی وجود دارد که اکثر فقهای شیعه معتقدند که در حال حاضر مصداقی برای آن یا حتی اقلامی مانند گاو و شتر و ... وجود ندارد، چرا که دامداری در گذشته با استفاده از منابع عمومی صورت می گرفت که در مقایسه با گاوداری‌های صنعتی و ... که با خرید علوفه و هزینه‌های مختلف اداره می‌شود متفاوت است.

در خصوص ادعای برخی از افراد مبنی بر اینکه با پرداخت خمس و زکات احتمال پرداخت‌های موازی با تعریف پایه‌های مالیاتی جدید صورت می‌گیرد نیز باید گفت که برآورد مبلغ خمس و زکات به مواردی که در فضای کنونی به عنوان مالیات مصداق دارد مانند جو و گندم و... به قدر ناچیز است که اصلاً محلی برای بحث باقی نمی گذارد . اما درباره خمس و مواردی که شامل حال آن در زمان گذشته می‌شده مانند؛ غنائم جنگی ، نیز باید گفت که در شرایط کنونی همواره جنگ به شکل قدیم صورت نمی‌گیرد که البته در صورت وقوع نیز موارد اجرایی آن بر اساس قوانین بین‌المللی شرایط خاصی دارد که باز هم نمی توان مصادیقی برای آن یافت. در حال حاضر بسیاری از مشاغل مانند کشاورزی مشمول معافیت‌های مالیاتی می شوند تا در دایره عدالت اجتماعی قرار گیرند هر چند برخی از کشاورزان که دارای درآمدهای عالی هستند که با توجه به اعتقادات و الزامات قانونی مشمول پرداخت مالیات و زکات می‌شوند.

همچنین درباره خمس و زکات باید گفت که؛ این موارد بیشتر به اعتقادات افراد ارتباط دارد و در حقیقت وجوب شرعی دارد و به میزان پایبندی آنها به دین و مسائل شرعی مرتبط است البته باید گفت که یکی از تفاوت‌های اصلی خمس و زکات با مالیات های کنونی این است که مالیات‌های اسلامی زیربنای اعتقادی دارد و مالیات‌های اکنون پشتوانه قانونی دارد و علاوه بر این در مالیات‌های متعارف معافیت مالیاتی داریم و با قانون جدید، افرادی که حقوق‌شان حدوداً کمتر از حد مشخصی باشد از پرداخت مالیات معاف شده‌اند اما در مالیات‌های اسلامی، هزینه زندگی افراد مشمول معافیت است.

در واقع مازاد درآمد مشمول خمس است و این می‌تواند در وضعیت زندگی مردم بسیار مؤثر باشد. به عنوان مثال در دنیا درآمدی با عنوان عایدی سرمایه وجود دارد که اگر مثلاً سهامی را می‌خرید و قیمت آن بالا می‌رود افزایش ارزش این سهام مشمول مالیات می‌شود، اما چون بازار سهام ما بسیار کوچک است ناچاریم برای تشویق دیگران برای ورود به بازار سرمایه، آنها را از مالیات معاف کنیم. در مالیات‌های اسلامی از جمله خمس ظرفیت خوبی در این مورد وجود دارد. برای مثال وقتی براساس توانایی پرداخت از دیگران مالیات می‌گیریم، کسی که سهام یا دارایی‌ آنچنانی دارد باید مالیات بیشتری پرداخت کند. الان افرادی که ثروت زیادی دارند با افرادی که درآمد آنها کم است به یک اندازه مالیات می‌پردازند و این یک تبعیض است.