عوامل مؤثر بر رشد کودک و توصیه‌های تغذیه‌ای
رشد کودک تحت تأثیر عواملی چون وضعیت ژنتیکی، تغذیه و وجود یا عدم وجود بیماری‌های مزمن قرار دارد.
به گزارش آرمان ملی آنلاین، کمبودهای تغذیه‌ای در دوران کودکی ممکن است حتی با مصرف مکمل‌های ویتامینی نیز جبران نشود و سوءتغذیه همچنان ادامه داشته باشد. رعایت تنوع و تعادل غذایی برای رشد مناسب کودکان بسیار اهمیت دارد. در برنامه‌های تغذیه‌ای برای کودکان کم‌وزن و کوتاه‌قد، لازم است مواردی مانند زمان شروع تغذیه تکمیلی، تعداد وعده‌ها و میان‌وعده‌ها، حجم غذا، نوع میان‌وعده‌ها، ترکیبات غذایی، غلظت غذا، احتمال آلرژی به مواد غذایی، تنوع غذایی، استفاده از جایگزین‌های مناسب و مصرف مکمل‌های ضروری نظیر ویتامین D، ویتامین A، آهن و مولتی‌ویتامین مورد توجه قرار گیرد.
برنامه غذایی کودکان مبتلا به سوءتغذیه
برای کودکان دارای سوءتغذیه، معمولاً روزانه چهار وعده غذایی اصلی و دو میان‌وعده در نظر گرفته می‌شود. سهم هر وعده و تعداد دفعات مصرف غذا باید متناسب با سن کودک تنظیم شود. همچنین، استفاده از روش‌های مقوی و مغذی کردن غذا در برنامه غذایی کودک اهمیت زیادی دارد.
ویژگی‌های رژیم غذایی مناسب برای کودکان کم‌وزن و کوتاه‌قد
یک رژیم غذایی مناسب برای این کودکان باید:
- حاوی مقادیر کافی از ریزمغذی‌ها به‌ویژه آهن، روی و ویتامین A باشد.
- دارای انرژی بالا، چربی کافی و پروتئین باکیفیت، همراه با تأکید بر منابع اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 باشد.
- طعم و بافت قابل قبول، دسترسی آسان و مقرون‌به‌صرفه داشته باشد.
توصیه‌هایی برای مادران در مورد کودکان کم‌اشت‌ها
- هنگام غذا دادن به کودک، صبور باشید و از اجبار خودداری کنید.
- با کودک صحبت کنید و او را به خوردن غذا تشویق نمایید.
- زمان غذا خوردن را با ابراز محبت و ایجاد حس لذت برای کودک خوشایند کنید.
- زمانی که کودک با علاقه غذا می‌خورد، او را تشویق و تعریف کنید.
- غذاهای کودک را رنگین و متنوع تهیه کنید و با تزئین‌های جذاب مانند اشکال حیوانات یا گل‌ها، کودک را به غذا خوردن ترغیب کنید.
- اگر کودک از خوردن غذایی امتناع می‌کند، می‌توان طعم آن را با چاشنی‌های مورد علاقه او تغییر داد و در زمانی دیگر دوباره امتحان کرد.
- سفره غذا را در محیطی تمیز، آرام، راحت و همراه با دیگران پهن کنید.
- در صورت ریخت‌وپاش غذا توسط کودک، با ملایمت این رفتار را به تدریج محدود کنید.
- از موسیقی کودکانه یا بازی هنگام غذا دادن برای تحریک اشتهای کودک استفاده کنید.
- داروهای کودک را به‌هیچ‌وجه با شیر یا غذای او مخلوط نکنید.
توصیه‌های کلی تغذیه‌ای
- در برنامه غذایی کودکان کم‌وزن، منابع پروتئینی شامل انواع گوشت، تخم‌مرغ، حبوبات، مغزها و لبنیات روزانه گنجانده شود.
- حداقل یک‌سوم پروتئین روزانه کودک از منابع حیوانی تأمین گردد. غذاهای ترکیبی مانند عدس‌پلو، ماش‌پلو و انواع آش نیز مفید هستند.
- برای تأمین ویتامین A و تقویت سیستم ایمنی، از موادی مانند زرده تخم‌مرغ، کره، هویج و میوه‌ها و سبزیجات زرد و سبز استفاده شود.
- منابع ویتامین C مثل سبزی‌های برگ سبز، فلفل، گوجه‌فرنگی، مرکبات و انواع توت‌فرنگی برای تقویت سیستم ایمنی و جذب بهتر آهن در برنامه غذایی کودک گنجانده شود.
- برای رشد استخوان‌ها و سیستم ایمنی، از منابع ویتامین D نظیر ماهی‌های چرب، زرده تخم‌مرغ و لبنیات استفاده شود.
- مصرف سلنیوم از طریق مواد غذایی مانند تخم‌مرغ، مغزها و گوشت‌ها به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک می‌کند.
- منابع ویتامین‌های گروه B شامل سبزی‌های برگ سبز، غلات سبوس‌دار، حبوبات، لبنیات و گوشت‌ها در برنامه غذایی کودک ضروری است.
- استفاده از لبنیات به دلیل پروتئین باکیفیت و کلسیم موجود در آن برای استحکام استخوان‌های کودک توصیه می‌شود.
- برای کودکان شیرخوار، تعداد دفعات و مدت شیردهی افزایش یابد.
- مصرف نوشیدنی‌های خیلی شیرین مانند چای شیرین و شربت‌ها محدود شود.
- غذاهای پرچرب و حاوی قندهای ساده مانند چیپس، سیب‌زمینی سرخ‌کرده و سس‌های پرچرب کاهش یابد.
مکمل‌های موردنیاز
- برای کودکان زیر دو سال، مصرف مکمل‌های ویتامین D، آهن و مولتی‌ویتامین ضروری است.
- کودکان 2 تا 5 سال هر دو ماه یک‌بار باید مکمل 50 هزار واحدی ویتامین D دریافت کنند.
این دستورالعمل‌ها به بهبود وضعیت تغذیه‌ای کودکان کم‌وزن و کوتاه‌قد کمک می‌کند و نقشی مؤثر در پیشگیری از سوءتغذیه ایفا می‌نماید.
ارسال نظر