ژئوپلیتیک ایران بازتر می‌شود

نگارنده در یادداشت‌های قبلی در ارتباط با وضعیت ژئوپلیتیک ایران نوشته بود: نشانه‌هایی وجود دارد که ژئوپلیتیک ایران در حال بسته شدن است و اگر به صورت کامل ژئوپلیتیک ایران بسته شود، فشار بیشتری به تهران وارد خواهد آمد اما اخیرا با توجه به تحولاتی که در حوزه روابط ایران با کشورهای منطقه به وجود آمده است، امیدهایی برای بازتر شدن موقعیت ایران در منطقه به وجود آمده است. هرچند تحولات کنونی در حوزه روابط با کشورهای منطقه مثبت است اما کافی نیست. ژئوپلیتیک ایران در حال باز شدن است اما در مسیر کامل گشایش این ژئوپلیتیک باید کارهای زیادی را انجام داد. ایران باید سیاستی را اتخاذ کند که توان چانه‌زنی تهران به صورت جدی افزایش یابد. ایران باید راهکارهایی را پیدا کند که با کشورهای مختلف در منطقه به توافق دست یابد. در لبنان، سوریه ، عراق و برخی دیگر کشورها اختلاف دیدگاه‌هایی بین ایران و کشورهای عربی وجود دارد اما در عین وجود این اختلافات، راهکارهایی هم برای همکاری‌های مشترک بین تهران کشورهای منطقه وجود دارد که تفاهم در این راهکارها می‌تواند اختلافات را به حداقل ممکن برساند. امنیت در منطقه خلیج‌فارس می‌توان به نقطه مشترکی بین ایران و کشورهای عربی تبدیل شود. البته رقابت ژئوپلیتیکی در بین کشورهای منطقه در مساله امنیت خلیج فارس وجود دارد که می‌توان این رقابت‌ها را به صورت سالم ادامه داد چرا که اختلاف سلیقه‌ها در بین کشورها در موضوعات مشترک کاملا طبیعی است. اگر چنین به مسائل نگاه شود می‌توان کشورهای منطقه را به سمتی سوق داد که نوعی همگرایی در منطقه ایجاد کنند. این ظرفیت وجود دارد که در بین کشورهای منطقه که مولفه‌های مشترکی همچون انرژی دارند، اتحادیه‌های مشترک ایجاد کرد اتحادیه‌ای مانند آ.س.آن، اتحادیه اروپا و سایر اتحادیه‌ها را می‌توان در بین کشورهای منطقه ایجاد کرد. در این صورت به سمتی حرکت کرد خواهیم کردکه ژئوپلیتیک ایران باز و همگرایی ایران با کشورهای منطقه به میزانی افزایش یابد که دیگر به سادگی جایگاه ایران در بین کشورهای منطقه مختل نشود. از سوی دیگر تهران باید برای حل سایر مسائل خود نیز تلاش کند. ایران اختلافاتی با اروپایی‌ها در مسائل مختلف پیدا کرده است که این اختلافات قابلیت حل و فصل کردن دارد. همچنین ایران پرونده‌هایی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارد که این پرونده‌ها باید بسته شود. البته اقدامات مثبتی در این زمینه صورت گرفته که قابل تقدیر است. در این صورت می‌توان دالانی از امید را ایجاد کرد که برای عبور از شرایط فعلی نوری در آن دیده شود . قدم‌های مثبت برداشته شده در طول هفته‌های اخیر باید محکم شود نباید اجازه داد افرادی که قصد دارند این تحولات را ناکام بگذارند به اهداف خود دست یابند. مسیر به وجود آمده فعلی باید در طول دو ماه آینده ادامه پیدا کند تا روابط تهران و ریاض به نتیجه برسد. اگر تهران با دو کشور عربستان و امارات به سمت کار مشترک، حرکت کند و پروژه‌های مشترک بین این سه کشور تعریف شود آنگاه بسیاری از کشورهای منطقه به سمت گسترش روابط خود با تهران گام خواهند برداشت. البته مشکلاتی در شمال غربی کشور با برخی از کشورها به وجود آمده که در صورت گسترش روابط ایران و ریاض و همچنین ایران با سایر کشورهای منطقه، آنها نیز در نوع نگاه خود به تهران بازنگری ایجاد خواهند کرد چرا که اگر ژئوپلیتیک ایران باز شود، ژئوپلیتیک رقبای ایران بسته خواهد شد و آذربایجان دیگر نمی‌تواند رفتار قبلی خود در برابر تهران را ادامه دهد و مواضع خود را در ارتباط با تهران تغییر خواهد داد.