طلای سیـــاه بــانی برجـــام 2

آرمان ملی - المیرابابایی: به دنبال جنگ روسیه و اوکراین، توافق آمریکا و اتحادیه اروپا برای منزوی کردن روسیه رنگ جدی‌تری به خود گرفت. دراین راستا بزرگ‌ترین بلوک تجاری جهان تصمیم گرفت که تا پایان سال 2022 بالغ بر 90 درصد واردات نفت روسیه را قطع کند که این امر منجر به این شد که مسکو و تهران به عنوان دوصادرکننده نفت و گاز تحت تحریم بر سر خریداران مشابه با یکدیگر رقابت را آغاز کنند. دراین میان روس‌ها سعی بر این داشتند که با عرضه ارزان‌تر برای خود مزیت رقابتی ایجاد کنند که البته تلاش آنها تا حدی موفقیت آمیز بود و توانستند در مدت زمان کوتاهی برخی از مشتریان سنتی ایران مانند چین و هند را قبضه کنند، مساله‌ای که به عقیده کارشناسان از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین در فوریه، به موازات افزایش صادرات روسیه به چین، صادرات نفت خام ایران به چین کاهش داشته است. این درحالی است که با عزم جدی اتحادیه اروپا برای تحریم نفت روسیه، چراغ سبز آمریکا و اروپا برای خرید نفت از ایران روشن شده است. به همین دلیل بود که جرقه جدیدی به روند مذاکرات برجام زده شد و پس از سفر اخیر جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران، مسیر مذاکرات ایران و آمریکا تغییر کرد و اکنون با میانجی‌گری قطر قرار است بن‌بست مذاکرات برطرف شود. از سوی دیگر به باور برخی از کارشناسان آمریکا درکنار متحد راهبردی خود یعنی اتحادیه اروپا علیه روسیه ایستادگی می‌کند و برای تنبیه‌های تحریمی علیه روس‌ها هم داستان می‌شوند اما مشکل آنجاست که اروپا به‌شدت به منابع انرژی فسیلی روسیه نیازمند است و در این شرایط که اروپا به تازگی بحران‌های اقتصادی سال‌های قبل را پشت‌سر گذاشته و هنوز عوارضی از آن ریاضت‌های اقتصادی همراه با خود دارد شرایط پیش آمده جدید به‌شدت برای اروپایی‌ها نگران‌کننده است و دست یاری به سوی همراهی ایران دراز کرده‌اند تا خلاء‌های پیش آمده را جبران کنند.

فرصت طلایی ایران برای جبران خلأ نفت اروپا

محمدعلی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک درخصوص مذاکره جدید ایران و آمریکا در دوحه به آرمان ملی گفت: اگر تحریم‌ها برداشته شود مشتریان سنتی نفت ایران به خصوص هند و چین می‌توانند بدون دغدغه با ایران قرارداد ببندند باید دید فقط تحریم‌های فروش برداشته می‌شود یا به صورت کلی تحریم‌ها برداشته می‌شود در این صورت ایران می‌تواند صادرات نفت خود را از سر بگیرد و مشتریان سنتی ما در آسیا و اروپا می‌توانند به روال قبل از تحریم‌ها بازگردند که این امر تاثیر خوبی در افزایش درآمد ارزی ایران خواهد داشت. خطیبی بیان کرد: طبیعی است که درحال حاضر به دلیل وجود تحریم‌ها مشتریان سنتی نفت ایران نمی‌توانند از ایران نفت بخرند چرا که ترس جریمه شدن از سوی آمریکا را دارند اما با برداشته شدن تحریم‌ها بسیاری از مشتریان سنتی و شرکت‌های اروپایی به ایران مراجعه می‌کنند و از آنجا که اتحادیه اروپا اخیرا تصویب کرده که تا پایان سال 90 درصد نفت روسیه در اروپا را جایگزین خواهد کرد لذا روسیه تلاش دارد که به جای اروپا به بازارهای آسیایی روی آورد که اینجا فرصت طلایی برای ایران فراهم می‌شود و ما قادر خواهیم بود که حتی به همان نسبتی که قبل از تحریم‌ها به اروپا نفت صادر می‌کردیم چه بسا بیشتر صادرات داشته باشیم. او درادامه گفت: بازارهای رو به رشد جهانی چین و هند هستند که روسیه تلاش دارد به این دوکشور صادرات داشته باشد و این بازار برای ایران رقابتی است اما با خروج روسیه از بازارهای اروپایی این فرصت برای ایران فراهم است که خلاء بازارهای اروپایی را جبران کند به‌طوریکه‌ روسیه 4 تا 6 میلیون بشکه در روز به اروپا صادر می‌کرد که از این میزان ایران می‌تواند یک میلیون بشکه در روز را تامین کند و نزدیک به 500 هزار بشکه نیز ونزوئلا تامین کند که اتفاقا تحریم‌های ونزوئلا هم درحال فروریختن است و با تامین نفت از این دو کشور باز هم جوابگوی مابقی نیاز نفت اروپا نخواهد بود. خطیبی بیان کرد: درحال حاضر نفت ایران صادر می‌شود اما مقدار آن درحد پتانسیل ما نیست و می‌توانیم این پتانسیل را افزایش داده و صادرات به اروپا را داشته باشیم.

چین معامله نفتی با کدام کشور را ترجیح می‌دهد؟

اسفندیار باتمانقلیج موسس و مدیرعامل بنیاد بورس و بازار دراین خصوص معتقد است : تحریم جدید اتحادیه اروپا بر نفت روسیه رقابت بین روسیه و ایران در بازار نفت چین را تشدید خواهد کرد وتامین کنندگان روسی در حال حاضر 30 درصد تخفیف در قیمت‌های معیار به خریداران ارائه می‌دهند که تخفیفی بسیار بیشتر از آنچه ایران در سال‌های اخیر به خریداران چینی ارائه کرده است. روسیه و ایران برای کسب و کار تعداد محدودی از پالایشگاه‌های چینی که مایل به فرآوری نفت «تحریم شده» هستند، رقابت خواهند کرد همچنین در حال حاضر برخی از پالایشگاه‌های چینی به دلیل تخفیف‌های جذاب نفت ایران را با نفت روسیه جایگزین می‌کنند. تاکنون، داده‌های گمرک نشان دهنده تغییر چشمگیر واردات از ایران نیست . طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، حدود 60 درصد از صادرات نفت روسیه به اروپای OECD و 20 درصد دیگر به چین می‌رسد در حالی که برخی از مشتریان، مانند هند، ممکن است بشکه‌های روسیه را وارد کنند که در غیر این صورت به اروپا می‌رفت و واقعیت‌های سیاسی و اقتصادی روسیه را ملزم می‌کند که نفت بیشتری را به بازار چین وارد کند. این تحلیلگر در ادامه گفت: ایران در اینجا چند گزینه دارد. اول، می‌تواند تلاش کند و با روسیه درباره توافقی مذاکره و موافقت کند که در مورد قیمت‌گذاری بشکه‌های تحریم‌شده خود برای چین، در مسابقه‌ای بی‌انتها شرکت نکند. ایران حتی ممکن است بتواند به عنوان یک واسطه در صادرات انرژی روسیه به چین، واردات محصولات پالایش شده از سراسر دریای خزر و صادرات نفت خام به چین به عنوان بخشی از یک قرارداد سوآپ، نقشی ایفا کند. گزینه دوم این است که ایران تلاش کند تا با برداشتن گام‌های قاطع برای بازگرداندن توافق هسته‌ای، خود را از این مخمصه خارج کند. انجام این کار منجر به رفع تحریم‌های ثانویه ایالات متحده بر نفت ایران می‌شود و امکان ازسرگیری صادرات به خریداران اروپایی را دقیقاً در زمانی که این خریداران بیشتر به آن نیاز دارند اما این اقدام همچنین ممکن است فوریت بیشتری برای تهران برای دستیابی به توافق با قدرت‌های جهانی جهت احیای توافق هسته‌ای 2015 فراهم کند. این توافق تحریم‌ها را لغو، و راه نفت ایران را به روی بازار جهانی باز می‌کند و این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که دولت بایدن ممکن است بیش از هر زمان دیگری به نفت ایران نیاز داشته باشد زیرا تلاش می‌کند تولیدکنندگان نفت را متقاعد کند که تولید خود را برای کاهش قیمت‌ها افزایش دهند این درحالی است که بایدن در حال حاضر یک شاخه زیتون به ونزوئلا داده و تحریم‌ها را کاهش داده است و ظاهراً برای تشویق گفت‌وگوهای مخالفان، و به زودی به دو شرکت انرژی اروپایی اجازه می‌دهد تا نفت ونزوئلا را به اروپا ارسال کنند.