آخرین تلاشها برای ایجاد امید
یوسف مولایی استاد دانشگاه
احياي برجام نه تنها وقتهاي تلف شده که وقتهاي اضافه را هم پشتسر گذاشته و در زمانِ بيزماني دارد حرکت ميکند و چون زمان از کنترل خارج شده، مديريت اين پرونده هم راحت نيست و دشمنان ايران هم که ميخواهند از فرصت استفاده کنند، الان خوشحال هستند چون بهترين فرصت را براي دشمنان و کساني که ميخواهند روي اين موضوع سرمايهگذاري کنند، فراهم شده است ولي در عين حال هنوز اين دريافت را ندارم که اين پرونده به پايان خودش رسيده باشد و به نظر ميرسد همانطور که مقامات کشورمان هم گفتهاند مذاکرات به صورت غيرمستقيم به نوعي حداقل از طريق تبادل پيامها ادامه دارد و ممکن است در يک زماني که خيلي قابل پيش بيني نيست ولي نبايد خيلي دور باشد به يک گشايشهايي برسيم ولي چون آن گشايشها در زمان مناسب انجام نميگيرد، شايد براي ما فايدهاي که قبلا داشت را نداشته باشد. مثلا اگر پارسال اين پرونده را به سرانجام ميرسانديم تاحالا از مزاياي آن بهرهمند شده بوديم. از جمله اينکه موقعيت بازار نفت و مشتريهايي که از دست داده بوديم را با توجه به بحران اوکراين ميتوانستيم دوباره بهدست آوريم و از مزاياي حل و فصل اين پرونده بهرهمند شويم ولي الان در يک موقعيتي هستيم که اگر به وضعيتي که آمريکا و غرب ميخواهند، تمکين کنيم يعني اينکه فقط در مورد مسائل برجامي توافق کنيم و سپاه پاسداران در ليست تروريسم بماند و ايران آن را از مطالبات خود کنار بگذارد و اين اتفاق بيفتد، در اينصورت آمريکاييها فقط در مورد برجام توافق کنند يک نوع عقب نشيني است و اين عقب نشيني نبايد اتفاق بيفتد و براي ما هزينه دارد. از طرفي تهديداتي که از سوي کشورهاي بيگانه طرف ايران سرازير ميشود موقعيت را پيچيدهتر ميکند. هميشه گفتهام چون گزينه جايگزين احياي برجام سنگين است، علاوه بر تشديد فشارهاي اقتصادي و تحريمها، صداهايي به گوش ميرسد که گزينه نظامي حداقل در يک حد محدودي در دستور مطالعه و بررسي قرار دارد. سفري که مقامات آمريکايي به اسرائيل دارند و جلسات و مذاکراتي که در جريان است و تهديداتي که اسرائيل ميکند، نشان ميدهد اين پروژه فعال است و شايد روي مدل اجرايي آن بحث ميکنند. اين پروژه براي آمريکا هزينه سنگيني دارد چون عمليات نظامي در هر سطحي يک کار غيرمتعارف و پرهزينه است هم به لحاظ سياسي، هم به لحاظ نظامي و هم به لحاظ تبعاتي که براي امنيت منطقه دارد از اين رو فکر ميکنم آمريکاييها هم تمايلي به اين مساله ندارند. هشدارهاي طرفهاي غربي بيشتر به اين خاطر است تا ايران را ترغيب کنند يا به نحوي تحت فشار قرار دهند که موضوع جدي است و ايران تحت فشار قرار بگيرد که به ميز مذاکرات برگردد و مذاکرات را به سرانجام برساند. مجموع تهديداتي که نشان از آن دارد که داريم از شرايط عادي خارج ميشويم و وقتي از شرايط عادي خارج ميشويم در شرايط غيرعادي هر احتمالي ممکن است.
ارسال نظر