احیای برجام در هاله‌ای از ابهام

احياي برجام در هاله‌اي از ابهام قرار دارد چرا که عده‌اي معتقدند با شرايط فعلي و رويکرد آمريکايي‌ها و تعليق مذاکرات شايد نتوان چندان اميدي به احياي توافق هسته‌اي داشت. البته اين موضوع نيز قابل توجه است که امروز قدرت اجرايي در کشور در اختيار جرياني است که از ابتدا چندان موافقتي با برجام نداشتند و شايد مطلوبشان اين بود که اساسا برجامي در کار نباشد. هر چند برخي از تندروها به اين مساله معتقدند هستند و اکنون نيز که مذاکرات وين متوقف شده آنها فکر مي‌کنند که موفق شده و به هدف خود رسيده‌اند. البته نمي‌توان گفت که همه چيز تمام شده است چرا که هنوز فرصت براي بازگشت طرفين به ميز مذاکره در وين باقي است و به اذعان همه طرفين مي‌توان با رفع برخي اختلافات نسبت به دست يافتن به توافق خوش بين بود. از طرفي بايد اذعان داشت درست است که همه تقصيرات به گردن آمريکا و شايد ديگر طرف‌ها باشد. منتها آنها نيز از زوايه ديد خود به مسائل مي‌نگرد و اساسا به بهانه مسائل منطقه و حضور ايران و از اين جهت بوده که همواره به هر دليلي ايران را مورد تحريم قرار داده‌اند و حتي بعضا در مذاکره نيز از اين مسائل ياد مي‌کنند. لذا خواسته گروه مخالف برجام در آمريکا نيز دقيقا بحث مسائل منطقه‌اي و حوزه نفوذ ايران است. اما به نظر مي‌رسد که اين مساله نيز باعث نشود که مذاکرات احياي برجام به بن‌بست برسد چون هر دو طرف در عين حالي که بر مواضع خود محکم ايستادگي مي‌کنند اما همواره بر دسترس بودن توافق نيز اشاره دارند. پس مي‌توان اميدوار بود که مذاکرات ادامه‌دار باشد. از سوي ديگر اينکه گفته مي‌شود آمريکايي‌ها به توافق و احياي برجام نياز دارند چندان بيراه نيست اما بايد به اين مساله هم توجه کرد که آمريکايي‌ها به مسائل از ديدگاه منطق خود مي‌نگردند و از زاويه ديد خود مسائل مختلف را به تحليل و بررسي مي‌نشينند که مساله مذاکرات برجام و احياي برجام نيز از اين رويه خارج و مستثني نيست. فلذا منطق آنها با منطق ايران تفاوت دارد؛ آنها فکر مي‌کنند حال که آمريکا و غرب مايل هستند روسيه را از بازار انرژي جهاني دور کنند وايران را به عنوان جايگزين مناسبي مي‌بينند که ابر قدرتش هم نمي‌پندارند و شايد بشود به نوعي با ايران وارد تعاملي شد که به در آمد و رفاه ايرانيان بينجامد. هر چند که آمريکايي‌ها مي‌توانند از نفت کشورهاي عربي به خصوص عراق که اکنون توسعه بسيار زيادي يافته و در غياب ايران در تعاملات با غرب بيش‌ترين سود را مي‌برد اما آنها مايل نيستند که حتي در انحصار بازار عربي قرار بگيرند و خواهان تنوع بازار هستند. پس فکر مي‌کنند که ممکن است ايران از اين امر استقبال ‌کند. هر چند که در حالت عادي اين پيشنهاد مي‌تواند براي ايران بسيار خوب باشد اما از طرف ديگر بايد ديد آمريکايي‌هايي که اينگونه به تعامل با ايران فکر مي‌کنند در مقابل چه خواسته‌هايي از ايران دارند. اينجاست که اگر خواسته‌هاي آمريکا مورد بررسي قرار گيرد خواهيم ديد که پيشنهادهاي تعاملي آمريکا چندان نيز براي ايران جالب توجه نيست. به هر جهت اميد مي‌رود که احياي برجام و رسيدن به توافق کاملا مسالمت آميز و در جهت مثبت پيش برود.