شرايط حل مسالمت آميز پروندههستهاي
یوسف مولایی استاد دانشگاه
با وجود خبرهای ضد و نقیضی که از وین مخابـــره میشد، معتقدم که این مذاکرات حتما به نتیجه میرسد بهخصوص از زمانی که روسیه و چین فعال شدند و به نوعی دارند نقش میانجی در تیم مذاکرهکننده را ایفا میکنند. تیم آقای بایدن به نتیجه مذاکرات نیاز دارد برای اینکه در داخل هم تحت فشار است بهاضافه اینکه به نتیجه نرسیدن مذاکره برای هر دو طرف پرهزینه است. ایران تحت فشارهای اقتصادی سنگینتری قرار میگیرد و طرف آمریکایی هم با وضعیت غیرقابل پیشبینی به لحاظ هم فشارهایی که از طرف اسرائیل دارد و هم اپوزیسیون داخل آمریکا و هم متحدانش روبهروست، از این رو چون هزینه عدم توافق بسیارسنگین است به احتمال زیاد مذاکرات بهرغم کش و قوسهایی که به دنبال خواهد داشت ولی به نتیجه میرسد. درواقع اصلا گزینه دیگری مقابل توافق وجود ندارد و عدم توافق یک وضعیت غیرقابل پیشبینی به دنبال دارد، زیرا برای صلح و امنیت بینالمللی میتواند خطرناک باشد. از طرفی مذاکرات مستقیم و رودررو ایران و آمریکا میتوانست به روند خیلی سرعت ببخشد ضمن اینکه ایران میتوانست از مذاکرات رودررو نتیجه بهتری بگیرد. اکنون وقتی روسیه و چین و کشورهای دیگر فعال هستند و از
فاصله و شکافی که بین ایران و آمریکا وجود دارد، به نفع خودشان استفاده میکنند، هزینهای است که از جیب ایران معمولا به منافع روسیه و چین سرریز میشود و اگر امکان این بود که مذاکرات مستقیم صورت بگیرد، ایران میتوانست نتیجه بهتری بگیرد ولی به هر حال ملاحظات دیگری وجود دارد که این فرصت را از ایران برای مذاکرات مستقیم میگیرد و معلوم است که روسیه و چین و هر کشور دیگری به دنبال تامین حداکثر منافع خودش در مذاکرات و در این اختلافات هستند. اگر ایران و آمریکا رودررو مذاکره میکردند، هزینهای که بابت واسطهگری چین و روسیه و کشورهای دیگر صورت میگیرد از سبد هزینههای ایران کسر میشد. این درحالی است که وقتی ایران جامعه جهانی را ازسلامت و فعالیت صلحآمیز هستهای خودش مطمئن و اعتمادسازی میکند، هزینه عملیات و خرابکاریهای اسرائیل بالا میرود، چون دنیا نمیتواند چنین عملی را توجیه کند و بپذیرد ولی اگر ایران در داخل نظم بینالمللی نتواند مسئله هستهای را حل و فصل کند، آنوقت هزینه اسرائیل و کشورهای دیگری که میخواهند علیه ایران خرابکاری کنند یا عملیاتی انجام دهند، کاهش پیدا میکند. ایران برای بالا بردن هزینه عملیات
اسرائیل هم که شده، منفعتش در این است که تنشهای پرونده هستهای را مدیریت کند و آن را کاهش دهد. قطعا اسرائیلیها از توافق ایران و آمریکا یا ایران و 1+5 خشنود نخواهند شد برای اینکه آنها دنبال برنامههای دیگری هستند که برای ایران هزینههای بیشتری تحمیل کنند، تهران را بیشتر در تنگنا قرار دهند، فشارهای اقتصادی تشدید شود تا نارضایتی عمومی در داخل بیشتر شود. اسرائیل دنبال برنامههای خرابکارانه سیاسی خطرناکی هست وبنابراین یکی از دستاوردهای مذاکره و احیای برجام، میتواند کنترل وخنثیسازی فعالیتهای مخرب اسرائیل باشد.
ارسال نظر