حلقه مفقوده در فوتبال ایران

آنچه در چهار دهه اخیر در فوتبال ملی دیدیم دستاوردی یکنواخت بوده و تغییر کارلوس کی‌روش راهگشای مشکل نیست. اگر بهترین مربی دنیا هم سرمربی تیم‌ملی بزرگسالان شود باز هم نمی‌توانیم به هدفی که مدنظر داریم دست یابیم. تیم‌ملی ایران با مربیان وطنی و خارجی در جام ملت‌های آسیا قهرمان نشده و در جام‌جهانی هم از گروه خود صعود نکرده، توجیهی هم برای این ناکامی همیشگی پیدا نشده است. اگر راه‌حل تغییر سرمربی بود چرا با آوردن سرمربی جدید به نتیجه مدنظر نرسیدیم؟ از آماری که در ۴۴ سال اخیر داریم به این نتیجه می‌رسیم که اشکال نهادینه ساختاری کلانی داریم. تمامی ملی‌پوشان ایران با هم‌نسلان خود رودررو شده‌اند و در نهایت در نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا شکست خوردیم و در جام‌جهانی به مرحله حذفی صعود نکردیم. آخرین باری که به المپیک صعود کردیم ۴۶ سال قبل بود و اگر این بار صعود کنیم پس از ۴۸ سال این اتفاق برای تیم امید که یک رده پایین‌تر از تیم بزرگسالان است رخ می‌دهد. هر مسیری هم برای آماده‌سازی تیم‌های ملی انتخاب و اجرا کردیم به نتیجه نرسیدیم. با تیم جوان رفتیم باختیم، با تیم پا به سن گذاشته رفتیم شکست خوردیم، با تلفیق جوان و پا به سن گذاشته رفتیم که آن هم بی‌نتیجه بود. حلقه مفقوده فوتبال ملی ایران کجاست؟ کجای کارمان ایراد دارد که هدف حاصل نمی‌شود؟ علل باخت را با نگاه آسیب‌شناسی در مجلس بررسی کردیم و باز هم مشکل رفع نشد. فدراسیون فوتبال از تک محوری خارج نشد و نگاه علمی و بنیادی به کمیته آموزش که آسیاب ساخت بازیکن ملی است نداشتیم. بیش از همه به کی‌روش فرصت دادیم و در ۳ جام‌جهانی او نفر اول کادرفنی بود ولی در سومین فرصتی که به او دادیم ۶ گل از انگلیس خوردیم پس او مربی است که با این همه فرصت نتوانست ایراد تیمش را رفع کند. با تیمی بهتر از تیم‌ملی فعلی هم که از لیگ‌های برجسته دنیا بازیکن داشتیم هم هدفی که مدنظر بود محقق نشد. معادله غلط را به پروفسور هم بدهیم معادله را غلط حل می‌کند. بی‌سواد بزرگ شدیم و در تولید آکادمیک و علمی فوتبال ایراد داریم‌. حاضر نشدیم وقت کافی را برای یافتن مشکل نهادینه و زیربنایی صرف کنیم و با مربیانی که در جام‌جهانی حضور داشتند هم در تیم‌ملی بزرگسالان و تیم امید به بن‌بست رسیدیم. در آسیا ژاپن حلقه مفقوده را پیدا کرده و تورنمنت به تورنمنت بهتر می‌شود. کره جنوبی هم رسد خوبی داشته، اما در دیدار با برزیل فاصله عمیق این تیم با سطح اول فوتبال دنیا مشخص شد. بعد از گل چهارم، برزیل مماشات کرد تا AFC که بنیاد آموزشی‌اش ایراد دارد لطمه بزرگی نخورد. ما هم در حال پیدا کردن حلقه مفقوده هستیم ولی هنوز به لبه علم فوتبال نرسیدیم و تا زمان رسیدن کل محتوا به بیراهه می‌رود.